مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - ايستارها و راهبردهاي مقابله رواني كشاورزان استان فارس به خشكسالي : توسعه نظريه حفاظت از منابع COR( )

چكيده :

در بين پديده هاي تنش زاي محيطي ، خشكسالي يكي از انواع بالاي طبيعي به شمار مي رود كه پيامدهاي روانشناختي شديدي را به دنبال دارد. درباره اين پيامدها شناخت بسيار كمي وجود داشته و مطالعات محدودي نيز صورت گرفته است . پيمايش حاضر با هدف بررسي ديدگاه ها و راهبردهاي مقابله رواني كشاورزان نسبت به خشكسالي انجام شد. نمونه آماري اين پژوهش را 360 نفر از كشاورزان استان فارس تشكيل داده است كه به روش نمونه گيري خوشه اي چندمرحله اي انتخاب شدند. در اين مطالعه ، شش شهرستان استان فارس با سه شدت خشكسالي (متوسط- زياد و خيلي زياد) مورد مطالعه قرار گرفت . بدين منظور دو نوع پرسشنامه شامل ديدگاه كشاورزان نسبت به خشكسالي و مقابله رواني آنها با اين پديده طراحي شد. پاياني اين دو پرسشنامه با انجام يك مطالعه راهنما در بين 40 كشاورز با استفاده از آزمون آلفاي كرونباخ محاسبه گرديد. اين مطالعه مقدار آلفاي كرونباخ را در مورد پرسشنامه اول 77 و در مورد پرسشنامه دوم 79 نشان داد. داده هاي اين مطالعه با استفاده از نرم افزار آماري (5.11) )SPSS( و ( 0.4) )AMOS( مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت . نتايج اين پژوهش نشان داد كه اكثر كشاورزان مورد مطالعه ، خشكسالي را به عنوان يك پديده تهديدكننده نسبت به منابع خويش (شامل منابع فيزيكي ، پيراموني ، شخصي وانرژي زا) مي پنداشتند. مقايسه ميانگين ديدگاه هاي كشاورزان نسبت به خشكسالي در بين سه شدت متفاوت خشكسالي نشان داد كه بيشترين مقدار آسيب زايي ، تهديدزايي و چالش زايي به ترتيب به مناطق خشكسالي خيلي زياد، زياد و متوسط تعلق دارد. اين مطالعه همچنين نشان داد مه به طور كلي ، كشاورزان هر دو راهبرد مسيله - مدار و هيجان - مدار را به طور همزمان براي مقابله با پيامدهاي ناشي از خشكسالي به كار مي گرفت . با استفاده از مدل معادله ساختاري )SEM( روابط بين سه ديدگاه آسيب زايي ، تهديدزايي و چالش زايي با راهبردهاي مقابله رواني مورد محاسله قرار گرفت ...