مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - بررسي و پهنه بندي ناپايداريهاي دامنه اي و برآورد مقادير فرسايش در محدوده دياچه سد شهيد مدني (ونيار)

چكيده :

رشد روزافزون جمعيت و نياز به تامين مواد غذايي ، موجب استفاده بيشتر از منابع طبيعي مي شود. از طرفي نيز استفاده صحيح و اصولي از منابع و رسيدن به اصل توسعه پايدار، نيازمند مطالعه و شناسايي است . علم ژيومورفولوژي در رابطه با شناخت قابليت طبيعي مناطق مختلف و استفاده منطقي از محيط و مديريت صحيح آن نقش عمده اي را ايفا مي كند. منطقه مورد مطالعه در شمال شرقي شهر تبريز و بين مختصات جغرافيايي 46 درجه و 21 دقيقه و 30 ثانيه تا 46 درجه 47 دقيقه و 30 ثانيه طول شرقي و 37 درجه و 48 دقيقه تا 38 درجه و 28 دقيقه عرض شمالي قرار گرفته است . مساحت كل محدوده 1225 كيلومتر مربع و محيط آن 470/778 كيلومتر است . پژوهش مورد نظر با هدف شناسايي و تحليل برخي مسايل مورفوديناميك و مورفوژنز درياچه پشت سد شهيد مدني (واقع در سه كيلومتري غرب روستاي ونيار) و حوضه هاي آبريزي كه آب آنها مستقيما وارد درياچه سد مي شوند، در سه محور صورت گرفت : 1) مناطق مختلف از نظر درجه استعداد به زمين لغزش در محدوده درياچه سد با استفاده از آن بالاگان مشخص شده و عوامل موثر در ناپايداري مورد بررسي قرار گرفته است . 2) ميزان فرسايش در سه زيرحوضه سرند، سعيدآباد و نهند با استفاده از مدل تجربي E.P.M برآورد گرديد. و عوامل موثر در فرسايش بررسي شد. 3) ويژگي گنبدهاي نمكي خواجه و تاثير آبگيري سد بر آنها مورد مطالعه قرار گرفت و در نهايت نتايج ذيل حاصل گرديد: محدوده درياچه سد از نظر خطر زمين لغزش در چهار كلاس طبقه بندي گرديد. بيشتر منطقه از نظر خطر زمين لعزش در كلاس خطر كم قرار گرفت . سه درصد محدوده مخزن در كلاس خطر بالا و بسيار بالا قرار گرفت . اما نكته مهم اين است كه ، اين سه درصد دقيقا در نزديكي محل احداث سد واقع شده كه خطر زيادي را متوجه سد مي كند...