مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - بررسي تأثير شيوه¬هاي نمايه¬سازي بر بهسازي بازيابي تصاوير با استفاده از موتور جستجوي گوگل

چكيده :

چكیده هدف از این پژوهش بررسی تأثیر شیوه‏های نمایه‏سازی بر بهینه‏سازی بازیابی تصاویر با استفاده از موتور جستجوی گوگل می‏باشد.پژوهش حاضر از نوع پژوهش كاربردی است. روش پژوهش مورد استفاده، از نوع پژوهش مبتنی بر فناوری و نیمه تجربی است. نمونه پژوهش این مطالعه شامل 100 تصویر می‏باشد. هر تصویر 9 بار بر روی سایت اختصاصی با نشانی iiproject.ir بارنهاده شد. سایت اختصاص یافته شامل 9 پیوند (صفحه) با كدهای «عنوان تصویر»، «متن جایگزین تصویر»، «شرح حاشیه تصاویر به زبان فارسی»، «شرح حاشیه تصاویر به زبان انگلیسی»، «زبان مهارشده»، «زبان آزاد»، «اطلاعات قالب تصویر»، «اسم فایل» و «تصاویری كه هیچ تغییری روی آن‏ها اعمال نشده» می¬باشد. برای هر گروه از تصاویر ویژگی‏های خاص مفهومی منظور گردید. تحلیل شامل دو بخش و هر بخش شامل 9 پرسش پژوهش است: بخش نخست شامل بررسی تصاویر نمونه مورد پژوهش از طریق عملگرسایت (site:) و بخش دوم از طریق موتور جستجوی گوگل می‏باشد. تعداد تصاویر بازیابی شده بر اساس عملگر سایت 151 تصویر از كل تصاویر به كار رفته در پژوهش كه تعداد 900 تصویر بوده است، می‏باشد. آماره خی‏دو جهت بررسی تفاوت فراوانی تعداد تصاویر بازیابی شده بر اساس كدهای مختلف معنی¬دار بوده است و نشان می‏دهد كه تعداد تصاویر بازیابی شده در كدهای مختلف، متفاوت بوده است. تخصیص عنوان و شرح حاشیه تصویر به زبان فارسی به ترتیب باعت افزایش رتبه و تعداد بازیابی تصاویر در مرحله بازیابی از طریق عملگر سایت می¬شود.آزمون كروسكال‏والیس برای سنجش تفاوت میانگین رتبه‏های بازیابی تصاویر در 9 گروه معنی¬دار و از این‏رو میانگین رتبه بازیابی تصاویر در گروه‏های نه‏گانه متفاوت است. در بخش دوم تحلیل، از 9 كد بازیابی در 4 كد كه شامل: عنوان تصویر، متن جایگزین تصویر، اطلاعات قالب تصوير و تصاویری كه هیچ تغییری روی آن‏ها اعمال نشده، هیچ‏گونه تصویری بازیابی نشده و بنابراین تحلیل روی 5 كد باقیمانده شامل: شرح حاشیه تصویر به زبان انگلیسی، شرح حاشیه تصویر به زبان فارسی، اسم فایل، زبان نمایه¬سازی آزاد و زبان نمایه¬سازی مهارشده صورت گرفته است. تعداد تصاویر بازیابی شده در این بخش شامل 417 تصویر است. از بین 5 كدی كه تصاویر آن¬ها بازیابی شده¬ تخصیص شرح حاشیه تصویر بیشترین تأثیر را در بازیابی تصاویر از نظر تعداد داشته است. بنابراین در بارنهادن تصاویر به وبگاه¬های مختلف توجه به این نكته باعث بازیابی بیشتر تصاویر از طریق موتور جستجوی گوگل می¬گردد. آزمون خی‏دو برای سنجش تفاوت فراوانی تصاویر بازیابی شده در 5 كد مذكور معنی¬دار است و نشان می‏دهد كه در كدهای مختلف به طور معنی¬داری تعداد متفاوتی تصویر بازیابی شده است. تخصیص شرح حاشیه تصویر به زبان انگلیسی بیشترین و تخصیص اسم فایل به تصاویر كمترین تأثیر را در رتبه بازیابی تصاویر در نمونه پژوهش دارد. آزمون كروسكال والیس برای سنجش تفاوت رتبه‏های گروه‏های پنج‏گانه، معنی¬دار است. پیشنهاد می¬شود نمایه¬سازان و مدیران وبگاه¬ها در استفاده از تصاویر متغیرهای تأثیرگذار را مد نظر قرار دهند.