چكيده :
بررسي پراكندگي جغرافيايي و محل زندگي مارهاي سمي ايران نشان مي دهد كه وجود بعضي از انواع مارهاي سمي محدود به چند استان مي باشد و در ساير استانها مشاهده نمي شود. و از طرفي محل زندگي و صيد بعضي از مارها محدود به مناطق خاص است ، كه در چند سال اخير از صيد اين گونه مارها نيز جلوگيري به عمل مي آيد. از اينرو تهيه سم اين گونه مارها بسيار محدود شده است لذا با هدف صرفه جويي در مصرف سم ، همچنين توليد سرم اختصاصي براي هر منطقه ، طرح مطالعه سرم مارگزيدگي منطقه اي ارايه گرديد و تا در آينده پس از بررسي جوانب كار و صلاحديد مسيولي ن ذيربط جايگزين سرم پلي والان ضد مارگزيدگي گردد. در اين طرح براساس پراكندگي جغرافيايي مارهاي سمي كشور به سه نقطه شمال شرقي ، جنوب و مركزي و شمال غرب تقسيم شده و سرم ضد مارگزيدگي اختصاصي پيشنهاد شد. نتايج : نتايج حاصل از اين تحقيق در سنجش عيار پادزهري سرمهاي منطقه اي با روش }invivo{ نشان داد كه هر سانتي نتر مكعب از اين سرمها، مقادير 0/2 و 2/4 و 1/8 و 1/4 و 0/5 ميلي گرم به ترتيب از سموم مارهاي كنچه مار، افعي گرزه ، مار جعفري مار شاخدار افعي زنجاني ، و افعي قفقازي را خنثي مي نمايد.