كليدواژه :
نقد , نظامي ، الياس بن يوسف , ادب فارسي , شعر فارسي , معراج , معراجيه نويسان , مخزن الاسرار , عطار، محمدبن ابراهيم , ادبيات معراجيه
چكيده :
يكي از معجزات رسول اكرم ص كه در آيينه قرآن اخبار اسناد معتبر، سيره ها، تواريخ و سرانجام در آثار ادبي انعكاس پيدا كرده معراج آن حضرت است . براساس آنچه در روايات آمده پيامبر ص نزديك به صدوبيست بار معراج روحاني و جسماني داشته است . قرآن كريم نيز از منابعي است كه اشاراتي درباره معراج رسول اكرم دارد. آنچه بيشتر معراجنامه ها بدان استناد كرده اند ليلامن المسجدالحرام الي المسجدالاقصي الذي باركناحوله لنريه من آياتنا انه هوالسميع البصير" اين آيه مد نظر بيشتر معراجيه نويسان بوده است و آنهامعراج رسول اكرم را ازمسجد به مسجدالاقصي پذيرفته اند اما برخي فرق از پذيرش بخش دوم معراج يعني "معراج جسماني " رسول اكرم به افق اعلي سرباز زده اند. در حالي كه قرآن كريم هم نسبت به اين قسمت ازمعراج تاكيد خاصي ورزيده است : و هو بالافق الاعلي ثم دني فتدلي فكان قوسين او ادني " گذشته از قرآن كريم احاديث و روايات بسياري در اين زمينه نقل شده كه برخي مجعولند و بسياري تنها به "معراج روحاني " حضرت رسول ص اشاره كرده اند. بهترين مرجعي كه اين آرا و اقوال را جمع آوري كرده "تفسير مجمع البيان " است هر چند كه در آن ديدگاه و نظر صاحبان عقيده معراج روحاني رد شده "معراجيه " در شعر فارسي از جايگاه ويژه برخورداراست .
