كليدواژه :
رودخانه شاهرود , شيب رودخانه , تخريب سواحل , جغرافيا , رسوبات , شرياني شدن , كشاورزي
چكيده :
روند تشديد تخريب سواحل رودخانه ها كه نشات گرفته از تخريب منابع طبيعي و روند افزايش دخالت انسان در طبيعت و تغيير شرايط اقليمي چند دهه اخير مي باشد فرسايش حوضه هاي انتقال رسوبات توسط رودخانه ها در سه دهه اخير حدود 440 درصد افزايش يافته است كه اين روند نشان دهنده يك فاجعه عظيم براي سرمايه ملي سرزمين ما محسوب مي شود. بنابراين افزايش حجم رسوبات رودخانه اي و افزايش 150 درصدي تعداد سيلابهاي اخير خودگواه بر تخريب سواحل و محيطهاي رودخانه اي مي باشد. اين موضوع اهميت ساماندهي رودخانه ها جهت حفظ محيطهاي اطراف پروژه هاي عمراني و صنايع احداث شده در حاشيه رودخانه را توجيه مي كند. از اينرو اين تحقيق با هددف علل و عوامل شرياني شدن رودخانه شاهرود اجرا گرديد. از مطالعات چنين نتيجه شد: 1- همراه با افزايش عرض رودخانه نوسانات تغيير شيب رودخانه كاهش مي يابد 2- تغييرات ميزان مقاومت كناره هاي رودخانه باعث مي شود كه رودخانه علاوه بر حالت سينوسي در طول مجرا ادراري گره و شكم شده كه اين گره ها بعنوان نقاط كنترل در حالت سيلابي براي پايين دست رودخانه عمل مي كنند. 3- شكل هيدروگراف سيل در مسير جريان در پايين دست گره ها را تعيين مي كند. 4- منحني دانه بندي نشان مي دهد كه رسوبات دو طرف صفحه رودخانه در محل ته نشست رسوبي در منطقه شكم متفاوت است كه اين خود حاصل ازنحوه رسوبگذاري رودخانه در دبي است .
