چكيده :
استان همدان با داشتن موقعيت و قدمت قابل توجه داراي آثار معماري ارزشمندي است كه بسياري از آنها در دوره اسلامي ساخته شده اند. اين آثار به دو بخش عمده معماري هر يك از انواع بناها ، مساجد، مدارس ، مقابر، از نظر پلان ، متفاوت هستند. در ميان بناهاي دوره اسلامي موجود در استان ، آثار كم نظيري موجود است كه از جمله آن آثار:گنبد علويان ، برج قربان ، حيقوق نبي و امام زاده ازناو را مي توان نام برد. همچنين به مجموعه كاروانسراهاي موجود در شهر همدان و بازارهاي همدان و تويسركان و ملاير اشاره كرد. كه حايز اهميت اند. حمامهاي سنتي شهرستان همدان و حمام حاج آقا تراب نهاوند نيز در زمره بهترين حمامهاي قديمي هستند. قلاع و پلهاي با ارزش نيز از نظر معماري در خور توجه اند . به طوري كه روند شكل گيري آنها در دوره هاي مختلف مورد بررسي قرار خواهد گرفت .
