پديدآورندگان :
مرکز مالمیری، احمد تهیه و تدوین , سلطانی گردفرامرزی، محبوبه همکار , پورسید، بهزاد ناظرعلمی , شهبازی غیاثی، موسی ناظرعلمی , سیاح، سیدامیر ناظرعلمی , حسینی، محمدرضا اظهارنظر کننده , خیرخواهان، جعفر اظهارنظر کننده , وکیلیان، حسن اظهارنظر کننده , عبداله زاده شهر بابکی، آزاده اظهارنظر کننده
چكيده فارسي :
بررسی کارنامه مجلس دهم نشان می دهد، برخلاف «اصل اولویت قانونگذاری از طریق لایحه» (قانونگذاری لایحه محور)، در این دوره نیز مانند دوره نهم، تعداد طرح های ارائه شده به مجلس به نحو چشمگیری بر تعداد لوایح پیشی گرفته است. بدین ترتیب، آسیب طرح محوری در ابتکار قانونگذاری، با سرعت و حدّت، گریبانگیر نظام تقنینی ایران شده است. در مجلس نهم، از مجموع 697 لایحه و طرح ثبت شده در وب سایت مرکز پژوهش های مجلس، 480 طرح و در مقابل 217 لایحه به مجلس تقدیم شد. بدین ترتیب، تعداد طرح های ارائه شده، بیش از دو برابر لوایح تقدیمی ازطرف دولت بود. در مجلس دهم، مجموعاً 733 طرح و لایحه به مجلس ارائه شد. با در نظر نگرفتن 12 مورد طرح ارائه شده شورای عالی استان ها، از 721 طرح ارائه شده نمایندگان و لایحه، 493 مورد طرح و 228 مورد لایحه بوده است. بدین ترتیب در دوره دهم نیز مانند دوره نهم، حدود 70 درصد پیشنهادهای تقنینی، در قالب طرح ارائه شده است. در سال پایانی دوره دهم (1398)، چهارپنجم ابتکار تقنینی از طریق طرح صورت گرفته است؛ به بیان دیگر، به ازای هر چهار طرح ارائه شده، فقط یک لایحه به مجلس تقدیم شده است.
در پژوهش حاضر، با ذکر شواهد و نمونه های متعدد، وضعیت ترسیم شده به عنوان یکی از مهم ترین مسائل نظام قانونگذاری، نقد و بررسی شده و پیامدهای سوء غلبه قانونگذاری برمبنای طرح، تبیین شده است.
