12261

راهبرد آمریکا در منطقه غرب آسیا: با تأکید بر نقش پایگاه های نظامی

کرمی، طها تهیه و تدوین , گوهری مقدم، ابوذر ناظرعلمی

1400

فارسی

تهران مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی ایران

گزارش پژوهشي

آمریکا در سال های اخیر در حال مدیریت نوع حضور و منابع خود در جهان به منظور تمرکز بر منطقه شرق آسیاست که این امر بر حضور نیروهای آمریکایی در غرب آسیا نیز تأثیرگذار بوده است و اعلام خروج نیروهای نظامی آمریکا از افغانستان و تعطیلی برخی پایگاه های آمریکا در منطقه نیز مؤید همین موضوع است. بنابراین آمریکا در حال تغییر نوع حضور خود در این منطقه است که تغییر نقش و کارکرد پایگاه های نظامی آمریکا در منطقه، یکی از پیامدهای این تغییر رویکرد است. ازاین رو، گزارش حاضر به دنبال یافتن عناصر و ویژگی های این تغییر در نوع حضور با تأکید بر نقش و نگاه آمریکا به پایگاه های نظامی خود در منطقه غرب آسیا بوده است. با توجه به این تغییر رویکرد، به نظر می رسد آمریکا به سمت پایگاه های نظامی کوچک و نامتمرکز و همچنین تقویت رویکرد «به وسیله، با و از طریق»، «حضور بدون ماندگاری» و «موازنه از دور» در حرکت است و در نظر دارد تا ضمن حضور (حداقلی نظامی)، از طریق تأکید بر ابزارهای غیرنظامی، تقویت توان بازدارندگی شرکا و متحدان و همچنین شبکه سازی امکانات و ظرفیت های خود و استفاده از فناوری های روز، بازدارندگی ایجاد کرده و نظم مطلوب خود را در منطقه حفظ کند. علاوه بر آن، به نظر می رسد آمریکا به دنبال استفاده از مدلی هیبریدی از پایگاه های خود در منطقه غرب آسیاست. این مدل شامل ترکیبی از پایگاه های سنتی آمریکا که در اختیار کشورهای میزبان اند، برخی پایگاه های سنتی (محدود) و در اختیار آمریکا و درنهایت، برخی پایگاه های جدید است. تاب آوری، چندمنظوره بودن، تأکید بر کارکرد آموزشی، شبکه سازی و ارتباطات، نامتمرکز و کوچک بودن، توزیع جغرافیایی گسترده تر و وارد کردن کشورهای میزبان در مدیریت پایگاه های سنتی از مهم ترین عناصر جدید در نگاه به پایگاه های نظامی می باشد. ضمن آنکه بُعد و کارکرد سیاسی این پایگاه ها در نمایش تعهد آمریکا به حفظ امنیت شرکا و متحدان منطقه ایش برجسته تر خواهد گشت.