چكيده فارسي :
در درگیری های اخیر در بیت المقدس، مسجدالاقصی و محله شیخ جراح، بروز مجدد جنگ با غزه و در واکنش هایی که اعراب ساکن مناطق 1948 به این وضعیت داشتند شاهد تحولات مهمی در معادله امنیتی فلسطین اشغالی و تغییر در محاسبات راهبردی اسرائیل هستیم؛ عمده این تحولات به شرح زیر قابل ارزیابی است:
1.عکیفیت تحرکات اخیر در کرانه باختری رود اردن، متفاوت از تحرکات سابق و معطوف به نتیجه عملیاتی خاص است. عدم عقب نشینی از وضعیت فعلی شیخ جراح و وادار کردن صهیونیست ها به پذیرش این وضعیت یک هدف مشترک برای فلسطینی هاست که تا حدود زیادی موفقیت حاصل شده و حداقل، روند تهاجمی صهیونیست ها را متوقف کرده اند.
2. برای اولین بار تحرکات مردمی خارج از گروه های رسمی فلسطینی، موجب یک درگیری وسیع شد و توانست بین گروه های فلسطینی نیز بر روی هدف مشترک انسجام ایجاد کند. حماس، جهاد اسلامی و سایر گروه های مقاومت به حمایت از تحرک مردمی به میدان آمدند و فتح نیز مجبور به همراهی شد.
3. همراهی اعراب ساکن مناطق 1948 که هم اکنون به لحاظ ظاهری شهروندان اسرائیل به حساب می آیند، با تحرکات فلسطینی های مستقر در کرانه و قدس شریف و در حمایت از مردم غزه، یک اتفاق بسیار نادر در دهه های گذشته است. اعرابی که احساس می شد در جامعه اسرائیل استحاله شده اند، امروز با تأکید بر هویت فلسطینی خود، با شهرک نشینان و پلیس اسرائیل درگیر می شوند و برخی از مناطق را به طور موقت از سیطره امنیتی رژیم صهیونیستی خارج می کنند؛ اتفاقات «شهرک اللد» شاهد مهمی بر این ماجراست که طی آن، این شهرک به کنترل اعراب منطقه 48 درآمد.
4. حجم حملات موشکی مقاومت و تحولات موشک ها به لحاظ کمّی وکیفی، محاسبات راهبردی رژیم صهیونیستی را تغییر داد. میزان موفقیت حملات موشکی بسیار فراتر از آنچه صهیونیست ها در چند سال اخیر تصویر می کردند، بود و بالعکس چالش های سامانه های پدافندی به ویژه گنبد آهنین برجسته تر شد.
5. مدیریت صحنه غزه و افکار عمومی و عملیات امدادی، تاکنون بسیار خوب و موفق بوده است؛ لذا میزان تاب آوری راهبردی غزه برای مدیریت جنگ فرسایشی علیه رژیم صهیونیستی بالاتر از جنگ های گذشته ارزیابی می شود. این وضعیت به حماس اجازه می دهد، شروط خود را به طرف صهیونیست تحمیل کند.
6. متأسفانه میانجیگران منطقه ای (به ویژه مصر)، حامل فشارهای زیادی علیه مقاومت برای پذیرش بی قید و شرط آتش بس هستند. تاکنون مقاومت تسلیم این فشارها نشده است ولی، در صورتی که تحرکات دیپلماتیک محور مقاومت و کشورهای همسو، به میزان مطلوبی افزایش نیابد، امکان تحمیل شرایط دشوار بر حماس بعید نیست. بر این اساس، راه اندازی مکانیسم های منطقه ای و بین المللی مانند سازمان همکاری اسلامی و شورای حقوق بشر، کمک شایانی به فلسطینی ها در کنترل فشار کشورهای سازشکار عربی خواهد نمود.
7. شرایط در صحنه سیاست داخلی رژیم صهیونیستی بسیار دشوار است و صهیونیست ها برای اولین بار در دهه های گذشته از تشکیل یک کابینه ائتلافی عاجز هستند. چهار انتخابات پی در پی، نتوانسته تکلیف دولت را تعیین کند و بعد از ناکامی نتانیاهو در تشکیل دولت ائتلافی، تعیین یائیر لاپید برای تشکیل دولت نیز چشم انداز روشنی ندارد. لذا به احتمال بسیار زیاد، این پارلمان نیز منحل خواهد شد و انتخابات پنجم در فاصله زمانی کمتر از دو سال اعلام خواهد گردید. بن بست سیاسی در داخل، در درگیری های داخلی سرزمین های اشغالی مؤثر بوده است؛ اعراب ساکن این مناطق احساس می کنند با هرج و مرج بی پایان در صحنه سیاست داخلی، امکان ابراز وجود برای آنان فراهم تر از گذشته است؛ لذا بیشتر و آزادانه تر از پیش، بر هویت فلسطینی خویش تأکید می کنند.
