برآورد عرضه ، تقاضاي و كارايي مصرف آب در سطح حوضه زاينده رود با استفاده از اطلاعات ماهواره‌اي

در كشور ما افزایش جمعیت و كمبود منابع آب در سال های اخیر، بخش كشاورزی كشور را با چالش هـای عمده ای در جهت تأمین نیاز غذایی مردم و نیل به خو دكفایی روبرو ساخته است . باتوجه بـه اینكـه بـیش از 90 درصد از آب استحصال شده كشور در بخش كشاورزی مصرف می شود، استفاده موثر از آب در بخش كشـاورزی اصلی ترین را ه بهبود مدیریت آب و افزایش كارایی مصرف آب خواهد بود . جهت افزایش كارایی مصرف آب و بهبود مدیریت آبیاری در اراضی كشاورزی ، به نقشه های بـه هنگـام سـطح زیـر كشـت، الگـوی كشـت، تبخیـر - تعرق ( تقاضای آب ) و … نیاز می باشد كه تهیه آن ها به كمك سنجش از دور قابل انجام است . تعیین كارایی مصرف آب و ارزیابی مدیریت آبیاری مبتنی بر برآورد صـحیح عملكـرد محصـول و میـزان واقعی آب مصرف ی است كه اندازه گیری دقیق آنها مشكل مـی باشـد . لـذا در تحقیـق حاضـر بـا پـیش پـردازش داده های ماهواره ای ) ) NOAA-AVHRR ، ضریب بازتاب پوشش سطح زمین، ضریب تابش پوشش سطح زمـین و شاخص های گیاهی NDVI و SAVI و LAI برآورد گردید . سپس با بهره گیری از آلگوریتم بیلان انرژی در سـطح زمین، اجزاء بیلان انرژی در سطح زمین تعیین و تبخیر - تعرق واقعی و محاسبه شد و به عنوان آب مصرفی بـرای تعیین عرضه نسبی آب آبیاری مورد استفاده قرار گرفت . جهـت بـرآورد سـودمندی آب ، بـا اسـتفاده از تصـاویر ماهواره ای، میزان شدت رشد توده زنده گیاهی ده روزه و میانگین ماهی انـه آن مشـابه بـا تبخیـر - تعـرق واقعـی برآورد گردید . سپس با در نظر گرفتن سطح ناخالص، عملكرد بیولوژیكی تعیین و بـه عنـوان نمـادی از عملكـرد محصول منظور و سودمندی آب از نسبت عملكرد بیولوژیكی به میزان تبخیر - تعـرق واقعـی بـرآورد شـد . نتـایج بررسی میزان عرضه و تقاضای آب بیا نگر آن است كه در اكثر موارد میزان عرضه آب بیش از میزان تقاضـا بـوده است . شاخص عرضه نسبی آب در همه سالها بجز خشكسالی های اخیر در اكثر شبكه های حوضه زاینـده رود بـیش از یك بدست آمد . متوسط سودمندی آب برای شبكههای آبیاری مورد مطالعه بین 0/7 تا 0/9 كیلـوگرم بـر متـر مكعب بود .