مقايسه نياز آبي ، راندمان مصرف آب و راندمان اقتصادي مصرف آب در گندم و كلزا در غرب كشور در سالهاي پر باران

در سالهای پرباران غرب كشور، بارندگ یها از اوایل پاییز شروع و تا اواسط بهار سال بعد، ادامه م ییابد. در چنین سالهایی بایستی محصولات پاییزه ای را كشت نمود كه بیشتر نیاز آبی خود را از نزولات آسمانی تأمین نمایند. نتیجه چنین امری صرف هجویی در مصرف آب آبیاری و افزایش راندمان مصرف و راندمان اقتصادی مصرف آن م یباشد. به منظور مقایسه دو گیاه زراعی گندم و كلزا از نظر پارامترهای مذكور، یك طرح تحقیقاتی در سال زراعی 81-80 (سال پرباران) در ایستگاه تحقیقات سراب چنگایی (استان لرستان)، اجرا گردید. نتایج طرح نشان داد كه اختلاف میانگین كل آب مصرفی، راندمان مصرف آب و راندمان اقتصادی مصرف آب دو گیاه زراعی در سطح یك درصد معنی دار می باشد. مشخص گردید كه در سالهای پرباران مناطق غربی كشور، گندم با 2 بار آبیاری و كل آب مصرفی (آبیاری+بارندگی مؤثر) 5000 مترمكعب در هكتار و كلزا با 4 بار آبیاری و كل آب مصرفی 6590 مترمكعب در هكتار سیكل رشد خود را تكمیل م یكنند. میانگین راندمان مصرف آب در گندم و كلزا به ترتیب1/64 و0/60 كیلوگرم بر مترمكعب و راندمان اقتصادی مصرف آب آنها به ترتیب 2128 و 1508 ریال بر مترمكعب بود. نتیجه آنكه در سال های پرباران مناطق غرب كشور، كشت گندم (به عنوان گیاه پاییزه) با توجه به تعداد آبیاری و كل آب مصرفی كمتر و در عین حال راندمان مصرف و راندمان اقتصادی مصرف آب بیشتر بر كشت كلزا ارجحیت دارد.

To compare the water requirement (WR), water use efficincey (WUE) and economical water use efficincy (EWUE) of wheat and rapeseed in rainful years of west Iran, an experiment was carried out in Sarab Changai agriculture research station (Lorestan province) in 2003. Statisfical analysis of resulted data showed that the differences between mean WR, WUE and EWUE of two plant were significant (P=0,99). Mean WR (Irrigation+effective rainfall) of wheat and rapeseed were 5000 and 6590 m3. ha-1 respectively. Mean WUE of wheat and rape seed were 1,64 and 0,60 kg.m-3 and their EWUE were 2128 and 1508 rials.m-3 respectively. As a result cultivation of wheat (as a winter crop) is preferred to rapeseed because of its lower WR and more higher WUE and EWUE.