بررسي مصاديق معماري پايدار در معماري سنتي آذربايجان (نمونه موردي : دوره ايلخانيان و قاجار)

چند دهه از مطرح شدن معماری پایدار می گذرد و راهكارهای بسیاری توسط آن، برای حل بحران های معاصر ارائه شده است؛ اما پایداری در معماری طبق اصول از پیش تعیین شده اتفاق نمی افتد و فرآیندی پویا و همه جانبه است. لذا جهت تحقق كامل آن پرداختن به ویژگی های معماری بومی و سنتی از آن جهت كه برخی روابط اجتماعی و اقتصادی با محیط طبیعی و نمادهای فرهنگی به طور ماهرانه انعكاس می یابد، امری لازم و ضروری است. بنابراین جهت تحقق كامل پایداری، پرداختن به ویژگی های معماری بومی غیرقابل اجتناب به نظر می رسد. معماری بومی سنتی آذربایجان حاوی بسیاری از ویژگیهای منحصر به فرد است كه ضمن توجه به نیازهای زیباشناختی با ظرفیت های طبیعی و اكولوژیك بستر خود نیز منطبق است؛ تكنیك های بكار رفته در این معماری بسیاری از مفاهیم نوین در عرصه معماری پایدار را دربر می گیرد و این الگوها توانسته اند پاسخگوی نیازهای كاربردی و محیطی در طول سالیان بسیار باشند. لیكن در روزگار معاصر، این الگوهای سنتی فرصت انطباق با شیوه های نوین را نیافته و در جدال نابرابر میان سنت و نوگرایی رو به قهقرا رفته اند. هدف از این نوشتار، بازشناسی بنا های سنتی منطقه آذربایجان از دیدگاه پایداری بوده تا بدین وسیلهبتوان با بهره گیری از میراث گذشتگان به الگوهای مطلوب در طراحی بناهای امروزی به عنوان یكی از عناصر مهم و تاثیرگذار در منطقه آذربایجان دست یافت. روش تحقیق اتخاذ شده در این نوشتار مبتنی بر مطالعات متون و استفاده از اسناد تصویری در بستر مطالعات كتابخانه ای و به صورت توصیفی - تحلیلی خواهد بود.