ابعاد و مؤلفه هاي اخلاق پژوهشي در نظامهاي آموزشي

هدف پژوهش حاضر، تبیین ابعاد و مؤلفه های اخلاق پژوهشی در نظام های آموزشی است تا بتواند سهمی در افزایش دانش های بنیادین در این حوزه معرفتی داشته باشد. روش این پژوهشی از نوع بنیادی - كاربردی و روش مطالعه توصیفی - تحلیلی از نوع (اسنادی) است. نتایج پژوهش بیانگر آن است كه رابطه علم و تحقیق را می توان از دو جنبه مورد بررسی قرار داد: رابطه علم و تحقیق با ارزش های درون تحقیق (حاكمیت ارزش های اصیل و احترام متقابل در جوامع علمی و عدم توسل به جحد و جمود در تبادل نظرات) رابطه علم و تحقیق با ارزش های برون تحقیق (ترسیم كمال حقیقی برای عالم) است. از نظر آموزههای اسلامی، مهمترین مؤلفه های اخلاق پژوهش مشتمل بر انگیزه الهی، امانت داری در پژوهش، رعایت اولویتهای پژوهشی، پرهیز از شتابزدگی، تواضع و فروتنی و احترام به پژوهشگران سابق است؛ بنابراین میتوان مسؤولیتهای اخلاقی پژوهشگران را به دو دسته ویژگی های فردی و مسئولیتهای حرفهای تقسیم كرد. ویژگیهای فردی شامل صداقت، تعهد، قانون مداری، مسئولیتپذیری اجتماعی، انگیزش و پشتكار و صبوری، روحیه همكاری و كار گروهی در پژوهشی و مسؤولیت های حرفهای پژوهشگران شامل مسئولیت در برابر جامعه، حامیان، همكاران، آزمودنیها، موضوع پژوهشی، جمع آوری و تحلیل داده ها و انتشار یافته ها است.