پايش زمان توسط دهقانان و شبانان در روستاهاي مازندران

پايش زمان توسط روستاييان جهت انجام فعالييتهاي كشاورزي در گذشته از اهميت حياتي برخوردار بوده است، به طوري كه حفظ زمان در حد ساعت، ماه و فصل براي زندگي و معيشت آنان امري اجتناب ناپذير بود. هدف از اين مقاله تبيين نحوه تنظيم زمان توسط بوميان مازندران براي انجام فعاليتهاي اقتصادي و مذهبي است. براي بررسي اين موضوع از مطالعات ميداني و كتابخانهاي استفاده شد. نتايج اين مطالعه حاكي از آن است كه پايش زمان توسط باشندگان البرز از طريق جايگاه ستارگان در آسمان و همچنين در نوع معماري بناهاي قديمي كه همساز با اقليم بود انجام ميپذيرفت. ستارگاني همچون ترازو، ستاره دنباله كش، دب اكبر ، زهره و نحوه استقرار آنها در آسمان در تعيين زمان براي شبانان نقش حياتي داشتند. معماران بومي با بناي خانهاي چوبي با سقفي پوشيده از گياه محلي به نام آهه چنان ظرافتي به كار ميبردند كه از طريق پنجرهاي در ديوار شرقي و ستونهاي تعبيه شده در ايوان شرقي آن شروع و پايان بهار، تابستان ، پاييز و زمستان را تعيين مي كردند.