واسنجي و صحت سنجي مدل آكواكراپ در زراعت برنج در شبكه آبياري نكوآباد اصفهان

مدلهاي شبيهسازي ابزار مهمي براي ارزيابي تأثير تنش خشكي و شوري بر روي عملكرد محصولات كشاورزي هستند. سازمان خواروبار كشاورزي جهان )فائو( مدل AquaCrop را براي تعيين عكس العمل محصولات زراعي به سطوح مختلف كمآبياري تحت سناريو هاي مختلف ارائه داده است. اين مدل شبيهسازي كه عملكرد محصول را بر اساس آب قابل استفاده تحت شرايط آبياري كامل، كمآبياري و آبياري تكميلي شبيهسازي ميكند، ابزار ارزشمندي براي بهبود مديريت آب در سطح مزرعه ميباشد. اين مدل برخلاف ساير مدلهاي موجود كه استفاده از آن ها مستلزم مهارت زياد كاربران و پارامترهاي ورودي زياد است، يك مدل كاربر دوست با توازن مناسب بين دقت، سادگي و نياز به پارامترهاي ورودي نسبتاً كم ميباشد. در اين مدل به منظور محاسبه تعرق گياه و تفكيك تبخير از سطح خاك از تعرق، به جاي استفاده از شاخص سطح برگ (LAI) از پوشش تاجي كه سطح زمين را ميپوشاند ) Canopy crop ( استفاده ميشود. تاثير كمبود آب توسط چهار ضريب تنشي كه تابع كسر تخليه آب از كل آب قابل دسترس خاك )حجم آب بين ظرفيت زراعي و نقطه پژمردگي( ميباشند، بيان مي شود. اين ضرايب عبارت از توسعه تاج پوشش گياهي، هدايت روزنهاي تعرق، حساسيت تاج پوشش گياهي و شاخص برداشت محصول و حساسيت آن به تنش آبي ميباشند. در اين تحقيق به منظور ارزيابي كارايي مدل AquaCrop از دادههاي دو ساله برنج رقم زاينده رود مورد استفاده در طرح تحقيقاتي واقع در شبكه آبياري نكوآباد در خاكي با بافت سنگين استفاده شده است. تيمارهاي آبياري شامل دو تيمار غرقاب دائم با عمق 53 و 22 ميليمتر و يك تيمار متناوب با عمق 0 53 ميليمتر در نظر گرفته شده است. نتايج نشان داد كه مدل - AquaCrop قادر است عملكرد برنج را در تيمار آبياري كامل و سطوح كم آبياري خفيف به خوبي شبيهسازي كند. ولي با افزايش شدت كم آبياري، دقت مدل در برآورد كاهش عملكرد دانه و پوشش سبز كاهش پيدا ميكند. مجذور ميانگين مربعات خطا (RMSE) ، ضريب سازش مدل (d) و ضريب توده باقيمانده (CRM ) 0 حاصل شد. مدل مورد / 0 درصد و 6 /15 ،5/ براي مشخصه عملكرد دانه به ترتيب 05 مطالعه عملكرد دانه، عملكرد اندام هوايي و تغييرات رطوبت خاك را بخوبي پيش بيني مي كند.