بررسي حضور زنان در فضاهاي شهري با تأكيد بر شهرهاي اسلامي

شهر اسلامی تجلی گاه عدل به عنوان ویژگی بارز فعل الهی و اصل اساسی جهان اسلام، مطرح است. درشهر اسلامی، عدالت از جهات مختلف، قابل توجه است از جمله عدالت در استفاده از فضاهای شهری. این روزها با گسترش شهرنشینی، بحث زنان و فضاهای شهری و نیز افزایش مشاركت اجتماعی آنها، به یكی ازبحثهای مهم تبدیل شده است. فضاهای شهری بخشی از فضاهای باز و عمومی شهرها هستند كه به نوعی تبلور ماهیت زندگی جمعی می باشند، یعنی جایی كه شهروندان در آن حضور دارند. حفظ و اعمال ارزش هایی مانند محرمیت، آرامش، خلوت، حیا، سادگی، تنظیم شرایط محیطی در انواع اقلیم ها و توجه به درون بیشتر از بیرون سبب شد تا یك نوع سلسله مراتب قوی، روشن و منحصر به فرد در شهرهای اسلامی به وجود آید. یكی از نیازهای بسیار مهم هر انسان نیاز به برقراری رابطه با دیگران است كه این نیاز زمینه سازحضور انسان ها در فضا می شود. حضور زنان در فضای شهری حق مسلم آنان است. با در نظر گرفتن حقوق شهروندی كثرت گرا در جامعه مدنی امروز و رویكرد عدالت محور در برنامه ریزی و طراحی شهری، زنان نیز همانند مردان باید از شرایط برابر برای حضور در فضای شهری برخوردار باشند. از طرفی،سلسله مراتب یكی از اصول حاكم بر جهان هستی و عالم وجود می باشد و مراتب عالم كه از خالق باری شروع شده و به موجودات ارضی ختم می شود، بدین صورت ترتیب داده شده است. سلسله مراتب درشهرهای اسلامی گذشته، به عنوان یك وجه مثبت كنترل نحوه استفاده زنان از فضاهای شهری، مطرح بوده است. این نوشتار، با بررسی وضعیت زنان در فضاهای شهری و اتخاذ رویكرد توصیفی- تحلیلی، محدودیت های حضور زنان در این فضاها را جستجو نموده و در نهایت راهكارهایی به منظور افزایش حضور زنان در فضاهای شهری در راستای تامین امنیت، افزایش نظارت، كاهش ترس و ایجاد حیات شبانه پیشنهاد می دهد.