بررسي پراكنش باكتريهاي حل‌كننده فسفات در كاربري‌هاي مختلف

جامعه میكروبی خاك نقش مهمی در چرخه عناصر غذایی برعهده دارند. در این میان باكتریهای حل‌كننده فسفا با مكانیسم‌های نظیر تولید اسیدهای آلی و تولید فسفاتازها به ترتیب در انحلال فسفات معدنی و معدنی نمودن فسفر آلی نقش بازی می‌كنند. حضور و پراكنش این باكتریها كه اثر مستقیمی در فراهمی فسفر برای گیاهان دارد متأثر از شرایط حاكم بر خاك (از قبیل میزان ماده آلی، كربنات كلسیم، رطوبت، بافت، میزان فسفر، PH و....) شرایط اقلیمی، نوع پوشش گیاهی و حتی نوع كاربری اراضی به لحاظ كشت گیاهان مختلف و عملیات زراعی و و كوددهی (آلی یا شیمیایی) می‌باشد. به منظور بررسی تأثیر كاربری‌های مختلف و اثر شرایط اقلیمی بر جمعیت حل‌كنندگان فسفات، آزمایشی به صورت فاكتوریل بر پایه طرح كاملاً تصادفی با در نظر گرفتن سه كاربری مختلف (شامل زمین‌های تحت كشت لگوم، غلات و عدم كشت) در دو اقلیم متفاوت (نیمه مرطوب، منطقه فندقلو و نیمه خشك، منطقه نمین اردبیل) انجام شد. از هر كاربری تعداد 4 نمونه خاك به صورت نمونه مركب تهیه شد و به منظور شمارش باكتری‌های حل‌كننده سفات از محیط sperber معدنی و آلی استفاده شد. بعد از تهیه سری‌های رقت، از 4 رقت پایانی برای كشت در محیط فوق استفاده شد. كمترین جمعیت باكتریهای حل‌كنند فسفات نیز در زمین بایر در اقلیم نیمه خشك به دست آمده. براساس این مطالعه اثرات اقلیمی نوع كاربری و پوشش گیاهی رابطه تنگاتنگی با تعدا و فراوانی باكتریهای حل‌كننده فسفات نشان داد.