بررسي مراحل گسترش و شكل گيري حاشيه نشيني شهر تبريز در سه دهه اخير

مفهوم حاشیه نشینی از مباحثی از استان به طبع گسترش شهرهای بزرگ در دهه های گذشته در تمامی كشور های جهان بخصوص كشور ایران به عنوان یك معضل شهری مطرح شده است . پدیده حاشیه نشینی از ابعاد گوناگون قابل بررسی بوده و دلایل توصعه آن در وابستگی به عوامل گوناگون دیده می شود . از حاشیه نشینی به عنوان نوعی شیوه زندگی نام برده می شود كه نسبت به سه شیوه ی رایج زندگی یعنی شهری ، روستایی و عشایری متفاوت بوده و با ویژگی های اقتصادی و اجتماعی مخصوص به خود بافت فیزیكی معینی را به وجود می آورد . حاشیه نشینان در معنای عام كسانی هستند كه در محدوده ی اقتصادی شهر ساكن هستند ولی جذب اقتصاد شهری نشده اند . افزایش روز افزون جمعیت و گسترش جغرافیایی تبریز در كنار عدم توازن توصعه شهری باعث شده تا هم اكنون بیش از 450 هزار نفر حاشیه نشین بصورت نامناسب ،در خانه های غیر ایمنی در كلانشهر تبریز زندگی كنند كه این تعداد تقریبا یك سوم جمعیت و یك چهارم سطح این كلانشهر است و بی شك این معضل باید به صورت جدی پیگیری شده و سعی در طرح ریزی برای جلوگیری از این معضل شود . وضعیت حاشیه نشینان شهر تبریز به گونه ای نیست كه بتوان به آن بی اعتنایی كرد . رفع معضل حاشیه نشینی در شهر تبریز مستلزم ایجاد تحولات ساختاری در سطح استان است . بی كاری مهاجران منجربه توسعه ی شغل های كاذب و افزایش تنش های اجتماعی و فعالیت های مخل آسایش و امنیت اجتماعی و در نهایت موجب افزایش آسیب های اجتماعی می گردد . در این مقاله در پی بررسی عوامل شكل گیری و توسعه حاشیه نشینی شهر تبریز برآمده و از ابعاد گوناگون ارزیابی گردیده است . آنچه كه از نتیجه مطالعلت بر می آید قبل از هر گونه اقدام برای بهسازی و نوسازی این مناطق مناسب ترین طرح ها در جهت كنترل و جلوگیریاز گسترش آن دیده می شود .