مطالعه و بررسي تكامل ژئوشيميايي شورابه هاي توليدي مخزن گازي شانول

مخزن گازی شانول در منطقه عملیاتی پارسیان قرار گرفته است. این مخزن در سازندهای كنگان و دالان قرار گرفته كه از دولومیت، آهك و مارن تشكیل شده است. با گذشت زمان و افزایش برداشت از مخازن این منطقه، آب تولیدی برخی از چاهها شور شده است. مطالعات قبلی نشان داد كه منشا شوری این آب ها میتواند آب دریای قدیمی تبخیر شده باشد. بررسی تكامل ژئوشیمیایی این مخزن هدف اصلی این تحقیق میباشد. مقادیر غلظت یون های اصلی، فرعی و عناصر كمیاب در شورابه های تولیدی مخزن شانول اندازهگیری شده است. تكامل ژئوشیمیایی این مخزن با سه فرایند مختلف تبخیر آب دریا، واكنش سنگ آب و واكنش آب گاز رخ داده است. در اثر تبخیر آب دریا، غلظت همه یون ها تا حد اشباع در شورابه - - غنی شده است؛ اما در طی گذشت زمان غلظت یون های Ca, Li, Sr افزایش و غلظت یون های Na, Mg, SO4 كاهش یافته است. در طول زمان غلظت عناصر شورابه های تولیدی این مخزن به علت تبخیر و واكنشهای بین آب و سنگ همچون دولومیتی شدن، آلبیتی شدن پلاژیوكلاز، ایلیتی شدن اسمكتیت، رسوب یا انحلال كانیهای سولفاته، رسوب كربناتهای حاوی منیزیم زیاد و یا آب و گاز تغییر میكند

The Shanoul gas reservoir is located in the Parsian gas field. This reservoir is composed of Permo-Triassic limestone, dolomite, sandstone, anhydrite and shale of Kangan and Dalan formations. The produced water salinity of this reservoir is increased due to the more gas production during the past few years. A previous study showed that the source of the produced saline waters is the evaporated seawater. Chemical evolution of the produced water from Shanoul gas reservoir is the main objective of this study. The major, minor and trace elements concentrations of the fresh water and the produced saline water from this reservoir were measured. The chemical evolution of the produced saline water occurred by three different processes: evaporation of seawater, water–rock and water–gas interactions. Due to the seawater evaporation process, the concentrations of all ions in the produced water have increased up to the saturation levels. In comparison with the evaporated seawater, the higher concentrations of Ca, Li and Sr and lower concentrations of Mg, SO4 and Na and no changes in concentrations of Cl and K ions are observed in the produced saline water from Shanoul gas reservoir. The chemical evolution processes of the saline water include dolomitization, precipitation, ion exchange and recrystallization in water–rock interaction. Bacterial reduction and diagenesis of organic materials in water–gas interaction also occur