كليدواژه :
خنجر مفرعي , آثار مفرغي , روش هاي شناسايي , حفاظت , آثار بدلي , اشياء تاريخي , مرمت , باستان شناسي , اصالت
چكيده فارسي :
كشور ایران، دارای تمدن درخشان با پیشینه تاریخی پربار است، از این رو نیز دارای آثار منقول و غیر منقول با ارزش و تاریخی بسیاری می باشد؛ از جمله این آثار اشیاء مفرغی هستند كه در سایت های مختلف باستانی به وفور یافت می شوند. حفاظت، مرمت و همچنین شناخت اصالت این آثار گرانبها كه نشانگر هویت و فرهنگ این سرزمین به شمار می رود امری مهم و ضروری است. بنابراین این پروژه هدف خود را شناسایی اصالت یك خنجر مفرغی منسوب به هزاره اول قبل از میلاد با انجام بررسی های فن شناسانه و آسیب شناسانه قرار داده است تا به این پرسش كه آیا می توان با این آزمایش ها به اصالت اثر پی برد پاسخ دهد. در این راستا، با مطالعات كتابخانه ای و گردآوری مطالب مربوط به شناخت آثار بدلی، به طبقه بندی و بررسی روش های شناسایی آثار بدلی پرداخته شد. همچنین با انجام آنالیزهای دستگاهی بر روی محصولات خوردگی، از جمله آنالیز فازی، محصولات خوردگی سبز و سبز روشن كه انتظار می رفت فازهای مالاكیتی و كلریدی باشند، در نتایج آزمایش مشخص نشدند. با توجه به نتیجه این آزمایش می توان گفت كه احتمالاً شیء مورد بررسی تاریخی نیست و محصولات خوردگی آن تقلبی هستند. آزمایش جذب اتمی نیز نشان داد كه علی رغم وجود فلزات مس، سرب،قلع و روی كه عناصر به كار رفته در اشیاء تاریخی هستند و حضور آنها می تواند نشانه تاریخی بودن شیء باشد اما میزات كم فلز قلع تا حدی شك برانگیز است. به طور معمول برنزهای تاریخی حاوی % 01 قلع می باشند كه در این شیء میزان قلع % 5 است. همچنین مجموع درصدهای عناصر متشكله به 100 خیلی نزدیك است و نشان می دهد كه فلز به كار رفته در این شیء دارای ناخالصی های ناچیز است كه این موضوع برای اشیاء تاریخی تا حدی دور از واقعیت است.