اثر برداشت خاك سطحي و كودهاي شيميايي در قدرت توليدي خاك

روند روزافزون فرسایش و از بین رفتن خاك سطحی، پایداری تولید محصولات زراعی را در سرتاسر كشور تهدید می كند. مدلسازی فرآیندهای مختلفی كه در خاك صورت می گیرد نقش بسزایی در پیش بینی رفتار یك سیستم و درك صحیح تر از سازوكارهای حاكم بر آن دارد . شبیه سازی فرسایش از طریق برداشت اعماق مختلف خاك سط حی در كرتهای آزمایشی شیوه مناسبی برای ارزیابی روابط بین فرسایش و قدرت تولیدی خاك و كمی نمودن آن می باشد. به منظور بررسی تأثیر میزان تخریب ناشی از اعمال مدیری ت های مختلف در كاهش قدرت تولید خاك با شبیه سازی فرسایش و برداشت مقادیر مختلف خاك و نیز مصرف كودهای شیمیایی برای جبران توان تولیدی خاك، در سالهای زراعی76-75 و77-76 در ایستگاه تحقیقات دیم شیروان واقع در 180 كیلومتری شمال غربی مشهد در خاكی لومی fine, loamy, mixed, mesic, Fluentic Xerochrepts) آزمایشی در قالب طرح اسپلیت پلات در پایه طرح بلوكهای كامل تصادفی در سه تكرار به اجرا درآمد . در كرتهای اصلی مقادیر مختلف برداشت خاك سطحی ( 0 ،5 و 10 و 15 سانتی مترو در كرتهای فرعی تیمارهای مختلف كود فسفر 0، 30 ، 60 كیلوگرم در هكتار ) و نیتروژن0، 30 و 60 كیلوگرم در هكتار ) به صورت فاكتوریل قرار داشت . منبع فسفر كود س وپرفسفات تریپل و منبع نیتروژن كود اوره بود . رقم بذر مورد استفاده گندم سرداری بود كه به میزان 100 كیلوگرم در هكتار در كرتهای فرعی به ابعاد 6*9 متر كشت گردید . نتایج حاصل از دو سال آزمایش نشان داد كه افزایش عمق برداشت خاك سطحی همراه با * كاهش معنی دار تولید ماده خشك بود و تولید دانه و كاه نیز از روند مشابهی پیروی می كرد. اثرهای متقابل عمق با نیتروژن یا فسفر بر تولید ماده خشك، دانه و كاه معنی دار نبود . به نظر می رسد كه علاوه بر عناصر غذایی نیتروژن و فسفر سایر ویژگیهای فیزیكی و شیمیایی خاك بر قدرت تولیدی خاك تأ ثیر گذار می باشند و این ویژگیها را كه به یكباره از بین رفته اند نمی توان به سادگی از طریق مصرف كودهای شیمیایی جبران نمود.

Soil erosion is a serious problem in Iran. Information from desurfacing studies has been used to develop simulation models for assessing soil erosion- productivity and method for is amelioration. Incremental depths of surface soil (0, 5, 10 and 15cm) or cuts were mechanically removed to simulate erosion at on site in Shirvan Dryland Station. Eight combinations of N and P fertilizer rates and a cheek were superimposed on each cut. There were significant relationships between cut and wheat (triticum aestivum L.) grain and straw yields. Removal of 15cm of topsoil produced most reduction on grain yield. There were no significant cut X amendment interactions for grain and straw yields. This study showed that N and P fertilizers were not effective in restoring soil productivity in the short term.