واكاوي اخلاق در پژوهش هاي تربيتي

اخلاق پژوهش، شاخه ای از اخلاق حرفه ای است كه به اصول اخلاقی كه پژوهشگر بایستی از ابتدای ساماندهی تحقیق آنها را لحاظ كند اشاره دارد. پرداختن به ابعاد اخلاقی انجام پژوهش های تربیتی، در كنار توجه به ملاحظات محتوایی، ساختاری، ماهیتی و روش شناختی آن اهمیت بسیار دارد. از این رو این مقاله درصدد است تا به تببین اصول اخلاقی حاكم در پژوهش های تربیتی با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی بپردازد. یافته ها نشان می دهد كه اخلاق و پژوهش یك تعامل دو سویه با یكدیگر دارند و بر یكدیگر اثر می گذارند. اخلاق به منزله یك دانش در حوزه علوم انسانی با مسائل گوناگونی مواجه است كه حل آنها نیاز به تحقیق دارد. از سوی دیگر، پژوهش به عنوان فعالیتی كه در بطن جامعه انجام می شود و در سرنوشت بشر موثر است، می تواند جهت گیری اخلاقی، غیر اخلاقی یا ضد اخلاقی داشته باشد. دغدغه مسئولیت پذیری در فرایند تحقیق، پژوهشگر را نیازمند علم اخلاق می سازد. بنابراین، علم اخلاق در گرو پژوهش است. لذا توجه به اصول و نكات اخلاقی در پژوهش تربیتی از اهداف این مقاله می باشد. رعایت اصول اخلاقی در پژوهش از طرفی از مسئولیت های اجتناب ناپذیر پژوهشگر است و از طرف دیگر مسئولیت خطیر مسئولانی است كه وظیفه نظارت بر تحقیقات را عهده دار هستند. بنابراین، پژوهشگران با توجه به اصول و نكات اخلاقی در پژوهش می توانند به تولید علم و اشاعه ی صحیح آن و كیفیت پژوهش كمك نمایند.