بهينه سازي الگوي استفاده از اراضي با استفاده از مدل ADBASE (مطالعه موردي حوزه آبخيز سنا در استان بوشهر)

Optimizing the land use Schema using of ADBASE model (Case Study: Sana watershed in Bushehr Province)

عدم وجود مدیریت صحیح استفاده از اراضی در یك حوزه آبخیز، تأثیرات نامناسبی بر منابع موجود در آن دارد. براي كاهش اثرات محیطی و اقتصادي فرسایش كه ناشی از سوء مدیریت در استفاده از اراضی است، نیاز به تدابیري در حوزه هاي آبخیز می باشد. بهینه سازي كاربري اراضی یكی از راه كارهاي مناسب براي دست یابی به توسعه پایدار و كاهش هدر رفت منابع می باشد. هدف اصلی از انجام این تحقیق ، تعیین سطح بهینه كاربري اراضی به منظور افزایش درآمد ساكنین و كاهش میزان اثرات فرسایش در حوزه آبخیز سد سنا بوده است . به منظور رسیدن به توسعه و بكارگیري روشی جهت ترسیم الگوي بهینه استفاده از اراضی براي داشتن حداقل فرسایش و رسوب، و افزایش درآمد كاربران با استفاده از مدل برنامه ریزي چند هدفی متناسب با شكل توابع هدف و محدودیت ها گزینه هاي بهینه تعیین و ارائه گردید. براي این كار مدل برنامه ریزي خطی براي سه سناریوي مختلف وضعیت كنونی كاربري ها، وضعیت كنونی كاربري ها با اعمال مدیریت اراضی و وضعیت استاندارد كاربري ها و مطابق با اصول و معیارهاي علمی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد كه سطح كاربري هاي فعلی جهت كاهش میزان فرسایش و افزایش درآمد ساكنین حوضه مناسب نبوده و در شرایط بهینه باید تغییر كند . همچنین نتایج حاصله از میزان سود و فرسایش نشان داد كه در صورت بهینه سازي كاربري اراضی میزان فرسایش در شرایط فعلی، با 43 درصد كاهش و میزان سود / 31 درصد و 4 / 5 درصد، 7 / اعمال مدیریت اراضی در كاربري هاي فعلی و در شرایط استاندارد به ترتیب 47/73، 242/57 ، 242/57 درصد افزایش می یابد.

Improper land use management has bad impacts on available resources. To reduce the environmental and economic effects of erosion caused by the mismanagement of the land use, there is a need on proper plans in the watersheds. Land use optimization is of the solutions for achieving sustainable development and reducing the resources loss. The main objective of this study, is determining the optimal level of land use to increase the income of residents and reducing the effect of erosion in the Sana dam watershed. To achieve the development and to apply an optimal pattern of minimizing soil erosion and sedimentation, and minimizing land income by using Multi-objective programming model with the objective functions and Determination optimization options. For this were used linear programming model for the three different options for present condition, Land use of present condition with land use management applied and land use standards condition and According to principles and scientific criteria. The results of this study showed that present land use level to reduce erosion and income increase werenʹt suitable for area residents and must change the optimum conditions, that in the optimum conditions for the garden land use of 108 hectares to 899/28 hectares (832/66% increase), the rang land use level without changing, the irrigated land use level of 1232 ha to 642/52 ha (62/45% reduce) And the dry land farming level of 107 hectares to 85/20 ha (37/20 % reduce) changed. Also the results erosion and profits showed that in case land use optimizing in present conditions, rates of watershed erosion and profitability, reduce 5/3% and increase 47/73%, With land use management applied on present land use, reduce 31/7 % and increase 242/57%, respectively, and on standard conditions, reduce 43/4% and 242/57% increased, respectively.