توانمند سازي اقتصاد زنان روستايي و عشايري با بهره برداري از گياهان دارويي مطالعه موردي گونه زرشك قره جغه شهرستان فاروج استان خراسان شمالي

زنان روستایی در ایران ۶۰ درصد فعالیت های كشاورزی، ۶۳ درصد فعالیتهای دامداری و عمده فعالیت های باغداری را بر عهده دارند ( بینا، ) اما نقشی كه آنان ایفاء میكنند، از لحاظ اجتماعی و اقتصادی نامریی است . ( قلیزاده، ) كشت و جمع آوری گیاهان دارویی میتواند با ایجاد فرصت های نوینی برای زنان و دختران روستایی موجب افزایش درآمد، ایجاد كنترل مالی ، مهارت های تولیدی و مشاركت اقتصادی آنان گردد. كشت و جمع آوری گیاهان دارویی در قطعات كوچك زمین و یا كشت بعنوان محصول فرعی درباغات و مزارع و همچنین جمع آوری گیاهان دارویی خودرو از دشت ها، مراتع و جنگل ها از انجایی كه نیاز چندانی به داشتن سرمایه و عوامل تولید ندارد و متناسب با نوانایی زنان روستایی نیز هست، میتواند در بهبود اقتصادی زنان روستای موثر باشد. زرشك عمدتاً به صورت یك درختچه خودرو و به عنوان یك گیاه دارویی شناخته شده اند (۱). منطقه مطالعاتی به نام سامان قره جغه در شمال غرب شهرستان قوچان، بخش باجگیران و در فاصله ۱۰۶ كیلومتری شهر قوچان و ۱۳۶ كیلومتر شهر فاروج واقع شده است(۲). بر اساس نتایج حاصله سطح مفید كل رویشگاه حدود ۳۶ هكتار می باشد. متوسط تعداد درختچه های قابل بهره برداری پس از كسر ۱۰ درصد افت، ۵۹ اصله در هر هكتار و میزان محصول تولیدی به ازای هر درختچه زرشك ۳ كیلوگرم برآورد گردید. در نتیجه میزان كل محصول قابل استحصال بطور متوسط معادل ۶۳۷۲ كیلوگرم در سطح كل عرصه مفید برآورد شده است. مناسب ترین زمان جهت برداشت زرشك اوایل مهر تا تا اواخر آبانماه می باشد. جمع كل درآمد ناخالصی برابر ۲۵۴۰٬۸۸۰٬۰۰۰ ریال و جمع كل هزینه های اجرای طرح برابر ۹۷٫۱۵۵٫۵۲۰ ریال و درآمد كل طرح پس از كسر سود مجری به مبلغ ۱۰۴, ۱۹۰۴۳۱ ریال حدود ۱۳۸,۲۹۳٫۳۷۶ ریال برآورد گردیده است.