پيشينه شناسي اسطوره ي آرش كمانگير در منابع تاريخي، شاهنامه فردوسي و آثار معاصر

آرش كمانگیر یا آرش شیواتیر از كهن ترین اسطوره های ایرانی و همچنین نام شخصیت اصلی این اسطوره است. اسطوره آرش از دیرباز تاكنون مورد توجه بسیاری از نویسندگان و محققان قرار گرفته، و هریك از پژوشگران ادبیات به نحوی به این موضوع پرداخته اند. بانظر به منابع موجود، آرش از سپاهیان منوچهر بود كه برای تعیین مرز بین ایران و توران ، و خاتمه دادن به جنگ، به عنوان بهترین كمان دار ایرانی بر فراز كوه ( اییریوخشوتا) رفته، و با پرتاب تیر خود كه بعد از سه شبانه روز به رود ارس رسید ، مرز ایران را به نقطه ی پیشین خود رساند. این اسطوره با برخورداری از پیشینه ای كهن، در كتاب های زرتشتی و همچنین با اندك تفاوت هایی در ذكر اصل داستان، در كتاب هایی از نویسندگان دوره ی میانه و دوره ها ی قبل و بعد از اسلام آمده است. در این پژوهش با تكیه بر روش كتابخانه ای و تحقیقی ، سعی بر آن شده است تا به بررسی متونی پرداخته شود كه در دوره های مختلف اسطوره آرش را ذكر كرده اند و بیانگر پیشینه ی این اسطوره دركتاب های مختلف می باشد. بررسی های ما در این تحقیق نشان می دهد كه، اسطوره ی آرش دارای قدمتی كهن است، و نویسندگان در دوره های مختلف تاریخی آن را به روایت كشیده اند. هر چند ذكر این اسطوره را در بسیاری از منابع دوره ی میانه و قبل از آن در منابع زرتشتی می توان دید. اما وفور استفاده از این اسطوره در دوره ی پس از اسلام است، كه در بسیاری از منابع، به صورت تشبیهی یا كامل آورده شده است.