بررسي ساختاري و علمي كتاب نبراس الهدي في شرح قطرالندي اثر علامه شيخ عبدالرحمن خالدي

علامه شيخ عبدالرحمن خالدي از فارسي زباناني است كه علاوه بر زبان فارسي، نه تنها زبان عربي را به خوبي مي دانست و بيشتر آثار او به اين زبان نگارش يافته است بلكه كتاب هايي در دستور زبان عربي نيز به رشته تحرير در آورده است. كتاب نبراس الهدي يكي از آثار نحوي اوست كه به شرح كتاب قطر الندى وبل الصدى تصنيف ابن هشام انصاري مي پردازد. بررسي اين گونه آثار مي تواند ضمن بيان بهتر دستور زبان عربي به فارسي زبانان، با شناساندن اين آثار به عرب زبانان گوشه اي از فرهنگ ايران نيز به آن ها بنماياند. با وجود دقيق و تحقيقي بودن، اين كتاب هنوز مورد نقد و بررسي قرار نگرفته است. بنابراين پژوهش حاضر، اين كتاب را هم از لحاظ ساختار متن و هم از جنبه علميت آن به روش مطالعه و نقد، مورد بررسي قرار داده است. نخست بررسي ساختار زباني كتاب كه نويسنده با چيره دستي تمام از مهارت هاي مختلف زباني و ادبي بهره برده علاوه بر استفاده از صنايع بديعي مختلف و مثل به استطرادهاي كلامي نيز پرداخته است. دوم بررسي علميت كتاب است كه نويسنده هميشه ابتدا به توجيه آرا و عبارت هاي متن و شرح هاي كتاب مي پردازد و در صورتي كه قابل توجيه نباشد با احترام كامل به صاحب راي، آن را تصحيح و تصويب مي كند. از ديگر ويژگي هاي اين نويسنده در اين كتاب دقت در فهم و وجه تسميه اصطلاحات نحوي است. نويسنده كه خود فارسي زبان است با چيره دستي در نگارش متن، توانسته است توانمندي زباني و نگارشي خود را در كنار تسلط بر موضوع و اطلاع كامل از ديگر آثار نحوي به نمايش بگذارد.