اثر فيلتر شني در نفوذ عمقي رواناب استحصالي از سطوح آبگير

The effect of sand filters in the deep percolation of runoff obtained from surface ponds

در استان مركزي با آب و هواي خشك و نيمه خشك بسياري از اراضي كوهپايه اي مرتعي تبديل به ديمزار شده است. در اين اراضي بعلت عدم مديريت صحيح كشت ديم، تلفات خاك رخ داده است كه در نهايت كاهش عملكرد محصول رخ داده است. سيستم هاي سطوح آبگير باران با هدف افزايش رطوبت خاك، يكي از راهكارهاي موثر در افزايش عملكرد محصولات زراعي و باغي در اين اراضي است. بدين منظور در اين تحقيق به بررسي اثر سيستم هاي استحصال آب بر تغييرات رطوبت خاك در اراضي كوهپايه اي ايستگاه تحقيقاتي خسبيجان باشيب حدود 17 درصد پرداخته شد. براي استحصال آب باران و سنجش رطوبت خاك جهت استقرار گياه بادام، دو تيمار انتخاب شد. تيمارها سامانه هاي 40 مترمربعي شامل سامانه نيمه عايق بدون فيلتر شني در جاله نهال (شاهد) وسامانه نيمه عايق با فيلتر شني در چاله نهال است. براي اندازه گيري رطوبت در اعماق 30 و 60 سانتيمتري خاك چاله نهال پايين دست سامانه ها از بلوك هاي گچي كاليبره شده استفاده شد. در نهايت به منظور بررسي اختلاف رطوبت خاك سامانه ها از آزمون Anova در نرم افزار SPSS استفاده شد. طبق نتايج، بيشترين رطوبت در سامانه نيمه عايق با فيلتر شني مشاهده شد. از طرفي ميزان رطوبت ثبت شده در عمق 30 و 60 سانتيمتري پروفيل خاك اين سامانه، اختلاف معني داري را در سطح پنج درصد باشاهد نشان داد. بنابراين در ايجاد باغ بادام ديم در اراضي شيب دار به منظور افزايش رطوبت خاك در پايه نهال ها پيشنهاد مي شود كه سامانه نيمه عايق با فيلتر شني اجرا شود.

In Markazi province with arid and semi-arid climates mountainous pasture lands have been converted to dryland. In this area due to lack of proper management of dryland farming, soil losses occurred. Which ultimately decrease yield. Rainwater system aimed at increasing soil moisture is, one of the most effective ways to increase performance of horticultural crops in these lands. Therefore, in this study The effect of water harvesting systems on soil moisture content in mountainous land with a slope of about 17 percent in Khosbyjan research station were studied. For rain water harvesting and soil moisture assessment for the establishment of peanut two treatments were selected 40 square meter. Treatments systems are Including semi-insulating system without sand filter in the pits seedlings (control) and Semi-insulating system with sand filter in the pits seedlings. To measure the moisture in the depths of 30 and 60 cm of pit seeding of downstream plants calibrated system of gypsum blocks were used. Finally, to study the differences in soil moisture Anova test were used in SPSS. As a result, the most moisture in the semi-insulating system with sand filter was observed. The humidity level was recorded at a depth of 30 and 60 cm soil profile of the system, significant differences were observed at the level of five percent. So in making dry almond orchards on slopes in order to increase soil moisture at the base of trees semi-insulating system with sand filter.