بررسي پتانسيل فرسايش و رسوب در حوضه آبخيز بدرانلو با مدل EPM

فرسايش خاك از مشكلات زيست محيطي موجود در استان خراسان شمالي و حوضه آبخيز بدرانلو است. بررسي ها نشان مي دهد كه، سالانه حدود 461574 تن خاك از اراضي حاصلخيز لسي حوضه بدرانلو فرسايش مي يابد كه منجر به كاهش حاصلخيزي خاك و انباشت رسوبات شده و رسوبات حاصل از فرسايش موجب كاهش عمر مفيد سدها و سازه هاي آبي بخش پاياب حوضه مي شود. در اين تحقيق كه با هدف ارزيابي كمي فرسايش آبي در حوضه بدرانلو انجام شده، از روش تجربي پتانسيل فرسايش (EPM) استفاده شده است. در تحقيق حاضر ضمن ارزيابي كمي فرسايش آبي خاك مقدار رسوب ويژه براي زيرحوضه ها و كل حوضه آبخيز بدرانلو در نرم افزار ILWIS3.3 محاسبه و نقشه مقدار رسوب ويژه حوضه (GSp) تهيه شد. ضمن تحليل فرسايش زمين شناسي و فرسايش تشديدي، در آناليز آماري و بررسي نقش عوامل توپوگرافي در شدت فرسايش خاك، از روش ANOVA در نرم افزار SPSS، استفاده شد. نتايج بدست آمده وضعيت نگرا ن كننده ناپايداري بوم شناختي در سطح حوضه را گوشزد نموده به گونه اي كه ميانگين سالانه فرسايش آبي خاك در حوضه حدود 23/73 تن در هكتار مي باشد. در بين زيرحوضه ها، زيرحوضه شماره 4 واقع در مركز حوضه با سالانه حدود 63/89 در هكتار از بيشترين ميزان فرسايش خاك برخوردار است. فرسايش شياري و تودهاي، فرسايش آبي متداول در سطح حوضه مي باشد. علاوه بر شرايط ليتولوژي و تغيير كاربري اراضي، در بين عوامل توپوگرافي شيب و جهت شيب با توجه به همبستگي زياد، بيشترين تاثير را در شدت فرسايش خاك حوضه دارند.