بررسي ارتباط بين زمين لرزه هاي بزرگ و TEC به كمك مشاهدات GPS (بررسي موردي: زمين لرزه اهر- ورزقان)

در اين مقاله از داده هاي 22 ايستگاه GPS واقع در منطقه آذربايجان جهت بررسي پيش نشانگري تغييرات محتواي الكترون كلي يونسفر (TEC) در زمين لرزه هاي بزرگ استفاده شده است. بدين منظور مشاهدات 12 روز از ماه آگوست سال 2012 ميلادي كه در زمين لرزه به بزرگاي گشتاوري 6/5 و 6/3 در اين منطقه رخ داده، جهت بررسي تغييرات يونسفر انتخاب شده است. از روش نرم سازي مشاهدات كد با مشاهدات فاز جهت محاسبه مقدار محتواي الكترون كلي در راستاي مايل (STEC) استفاده شده و سپس با كمك تابع تصوير مطلوب مقدار STEC به راستاي زنيت (VTEC) تبديل شده است. همچنين جهت بررسي صحت نتايج بدست آمده از GPS، خروجيهاي شبكه جهاني IGS و نيز مدل مرجع بين المللي 2012 (IRI2012) مورد استفاده قرار گرفته است. نتايج حاصل نشاندهنده يك كاهش تدريجي در مقدار TEC حدود 5 روز قبل از وقوع زمين لرزه مي باشد. اين كاهش تدريجي برابر با تغيير 3 TECU شده است. همچنين اين كاهش تا چند روز پس از زمين لرزه نيز ادامه پيدا كرده است.