تعيين محل مناسب سكونتگاه هاي روستايي بر اساس نقش عوامل طبيعي، مورد مطالعه شهرستان زنجان

مناطق روستايي كشور همواره به علت استقرار در فضاهاي نامناسب و ناپايدار از نظر عوامل طبيعي دچار مشكلات وچالش هاي بسياري در زمينه رفاه و كيفيت زندگي و به ويژه در مواجه با مخاطرات محيطي هستند. لذا پژوهش حاضرسعي در شناخت مطلوبيت سكونتگاه هاي روستايي بر اساس عوامل طبيعي، در سطح شهرستان زنجان را دارد. پژوهش حاضر از نظر نوع كاربردي و از نظر ماهيت توصيفي - تحليلي است. روش جمع آوري داده ها به صورت كتابخانه اي وميداني بوده و با توجه به ادبيات تحقيق، عوامل طبيعي شامل: زمين شناختي (ليتولوژي و گسل)، اقليمي(دما و بارش)، هيدرولوژيك (فاصله از رودخانه) و ژيومورفولوژيك (شيب و توپوگرافي) انتخاب گرديده است. به علت گوناگوني معيارها به منظور تصميم گيري از مدل تحليل سلسله مراتبي (AHP) و همچنين در تحليل فضايي از سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS) استفاده شده و نقشه پهنه بندي مطلوبيت مكاني از نظر عوامل محيطي توليد گرديد. نتايج بدست آمده نشان مي دهد 23/19% از سطح شهرستان از نظر معيارهاي مذكور با دارا بودن 20/17% از روستاهاي شهرستان، شرايط مناسبي جهت استقرار سكونتگاه هاي روستايي دارد. همچنين 36/1% از سطح شهرستان با 35/29% از روستاها داراي شرايط متوسط بوده و بيشترين قسمت از شهرستان با 40/7% مربوط به پهنه نامناسب است كه 44/54% از روستاهاي شهرستان را داراست. لذا توجه به اين مناطق نامناسب در برنامه ها و طرح هاي توسعه در سطح منطقه اي و محلي الزامي مي نمايد.