تحليل رشد هوشمند شهري در بافتهاي فرسوده شهري (مطالعه موردي: بافت فرسوده مركزي شهر زنجان)

هسته هاي مركزي شهرهاي ايران بويژه در حوزه بافت كهن و تاريخي كه زماني در اوج سرزندگي قرار داشتند؛ روبه افول نهاده اند، اما اكنون گرد و غبار ناكارايي چنان بر آن عرصه ها فرونشسته است كه نه تنها گذشته شهر ايراني را در خود پنهان نموده اند، بلكه حال و آينده زيبايي شهرها را نيز خدشه دار و تهديد مي كنند. اين عرصه ها را سازندگي دوباره نياز است كه فراتر ازسازندگي هاي كميت مدار باشد. سازندگي كيفيت مدار با ابزار و اسبابي فراتر از مهندسي را بايد هدف قرار داد. در اين راست اهدف پژوهش حاضر بررسي و برنامهريزي توسعه درونزا در بافت هاي قديمي شهر (مطالعه موردي: شهر زابل) مي باشد. در اين راستا راهبردهايي مانند رشد هوشمند و مديريت هوشمند به عنوان را ه حل هايي براي حل مشكل پراكندگي مورد توجه قرار گرفته اند. هدف مقاله حاضر بررسي مولفه هاي رشد هوشمند شهري در شهر زنجان با استفاده از روش AHP است. روش ارزيابي AHP با توجه به مزاياي آن از جمله امكان استفاده از شاخص هاي كمي و كيفي به طور همزمان، قابليت كنترل سازگاري، قضاوت ها و امكان به كارگيري نظرات گروهي براي ارزيابي مولفه هاي رشد هوشمند شهري انتخاب شده است. روش تحقيق در مقاله حاضر توصيفي- تحليلي و مبتني بر مطالعات كتابخانه اي و بررسي هاي ميداني به صورت پرسشنامه ايمي باشد. براي انتخاب شاخص ها نيز از بين شاخص هاي 10 گانه اي كه سازمان رشد هوشمند آمريكا به عنوان اصول رشد هوشمند اعلام كرده است 8 شاخص كلي (كاربري هاي مختلط، فشرده سازي ساختمان ها، دستيابي به مشاركت عمومي مردمدر طرح هاي توسعه، هويت اجتماعي بالا، تنوع گزينه هاي حمل و نقل، وجود دسترسي پياده، توسعه اراضي متروكه، ارتقاي استانداردهاي ساخت و ساز) به منظور ارزيابي و اهميت سنجي مولفه هاي رشد هوشمند شهري انتخاب شده است. نتايج به دست آمده از مدل AHP، سلسله مراتب و اولويت بندي شاخص هاي رشد هوشمند شهري را در سطح بافت فرسوده شهر زنجان به اين صورت B> D> A> C> F> E> G نشان مي دهد. بنابراين شاخص B (فشرده سازي ساختمان ها) در رتبه 1، وG (توسعه اراضي متروك) در رتبه 8 قرار مي گيرد. براي انجام محاسبات نيز از نرم افزار Expert Choice استفاده شده است.