راهكار مقابله با كم آبي و رسيدن به پايداري: نقش ترويج كشاورزي و سازمان هاي مردم نهاد

امروزه جهان با معضل كم آبي مواجه است. ايران نيز كشوري با بحران جدي در زمينه آب است، كه نيازمند راهكارهايي براي مقابله با كم آبي است. از طرفي رسيدن به توسعه پايدار، بدون پرداختن به مسئله كم آبي امكان پذير نيست. براي يافتن راهكارها، ضرورت دارد كه چالش ها شناسايي شوند. ريشه كم آبي، صرفاً در مباحث فيزيكي مثل كمبود بارش نيست، بلكه ساير مؤلفه هاي اجتماعي مثل برنامه ريزي، مديريت، خدمات نهادي و سياست هاي كلان اقتصادي نيز بر آن مؤثر است. پيشينه مطالعات كم آبي نشان مي دهد كه شكاف اطلاعاتي بزرگي در زمينه تئوري هاي اجتماعي مقابله با بحران آب وجود دارد، كه اين بيشتر به ديدگاه- هايي بر مي گردد كه كم آبي را مسئله اي مي دانند كه صرفاً ناشي از مسائل فني است. در واقع بررسي عوامل مؤثر بر كم آبي و اثرات آن بر توسعه، در ابعاد اجتماعي، اقتصادي، سياسي و سطوح مختلف فردي، سازماني، ملّي و بين المللي ضروري است. يكي از مواردي كه در بحث كم آبي بسيار حائز اهميت است، پرداختن به اين مسئله در كشاورزي پايدار است. بنابراين براي بررسي ميزان مصرف، صرفه جويي و مديريت آب در بخش كشاورزي، بررسي ابعاد اجتماعي آن ضروري است. در اين راستا ترويج كشاورزي يكي از ابزارهاي مؤثر در بهبود وضعيت كم آبي روستايي و كشاورزي از بعد اجتماعي محسوب مي شود. از اين رو در اين مقاله سعي شده است كه ابتدا با بررسي چالش ها و راهكارهاي مسئله آب در ايران، الگوي توسعه پايدار؛ و در نهايت با جمع بندي موارد ياد شده، الگويي براي ترويج كشاورزي بر مبناي بحران آب و در راستاي دستيابي به توسعه پايدار ارائه شود. در پايان با بررسي سازمان هاي مردم نهاد، همكاري ترويج كشاورزي با اين سازمان ها به عنوان راهكار پيشنهاد شده است.