بررسي رابطه دوسويه عاشق و مشعوق در ادب فارسي (با تأكيد بر آثار شاعران نخستين)

بدون ترديد اشعار غنايي هيچ ملتي از آهنگ دلنواز عشق كه برآمده از جوهر عواطف انساني است، بي بهره نيست. زيرا عشق مايه زندگي است و هستي بي آن به تعالي و كمال راه نخواهد يافت. در ادبيات فارسي، «عشق» مكان و مقام اول را دارد و «معشوق» صدرنشين كاخ عشق است. عاشق، چندان پيدا نيست. در مقاله حاضر با بهره گيري از مقالات و بررسي آثار شاعران؛ ضمن بيان مضامين اصلي درباره عاشق و معشوق به بررسي چگونگي ارتباط دوسويه در گفتگوي عاشقانه پرداخته شده است. آنچه در اين تحقيق بدست آمد بيانگر اين نكته است كه مضامين عاشقانه در طي قرن ها توجه به ظاهر معشوق و تصوير عيني يا ذهني از جسم اوست و كمتر مضامين نو يافت مي شود همچنين در اين رابطه دو سويه دامنه عشق تنها به معشوق ختم نمي شود بلكه عاشق هم در اين رابطه نقشي مهم را بازي مي كند كه اگر عاشق نباشد عشق، ظهور و بروزي نخواهد داشت.