كثرت گرايي؛ رويكردي در تعديل ساختاري نظام ترويج كشاورزي ايران براي ارتقاي هم-افزايي شبكه اي

نگاه تاريخي به تحولات ساختاري نظام خدمات كشاورزي در ايران حكايت از آن دارد كه به ويژه طي نيم قرن اخير، ساختار مزبور در تمامي زيرمجموعه هاي مربوطه از جمله در زيرنظام ترويج كشاورزي دستخوش تغيير و تحولات اساسي بوده است. در برهه زماني حاضر نيز، شرايط زمينه اي موجود و شوك هاي پيراموني از وضعيت بازارها گرفته تا اقليم ناسازگار، همچنان فشارهايي را بر پيكره نظام ترويج كشاورزي تحميل مي نمايند كه به نظر مي رسد حركت در مسير توسعه نظام ترويج كثرت گرا مي تواند پاسخ انطباقي هوشمندانه اي در اين خصوص به شمار آيد. چرا كه نظام ترويج دولتي با ساختار سلسله مراتبيِ غيرمنعطف خود ديگر به تنهايي توان پاسخگويي به نيازهاي متنوع گروه هاي مختلف ارباب رجوع را نخواهد داشت. در همين رابطه، پژوهش حاضر كه به شيوه مطالعه اسنادي انجام شده است، با تكيه بر مفروضات بنيادين نظام نوآوري كشاورزي (AIS) و نظام دانش و اطلاعات كشاورزي (AKIS)، سعي در جانمايي ضرورت پايه ريزي و توسعه يك نظام ترويج كشاورزي كثرت گرا در شرايط حال حاضر كشور دارد. يافته هاي پژوهش حكايت از آن دارد كه استقرار يك شبكه نهادي كثرت گرا به واسطه تجميع ظرفيت هاي كنشگران مختلف و توليد ارزش افزوده بالا، سطح پوشش خدمات ترويج كشاورزي را به لحاظ موضوعي و مكاني افزايش داده و در مقايسه با وضعيت نهادي موجود، مي تواند گزينه به مراتب مناسب تري براي پاسخگويي به نيازهاي در حال تحول جامعه ارباب رجوع به حساب آيد. كاهش فشار مالي و كاري وارد بر دولت، تشويق رقابت ميان كنشگران مختلف، ارتقاي كيفيت خدمات، تقويت مشاركت بخش سوم، پيشبرد روحيه مردم سالاري و كمك به بهبود تعاملات حرفه اي ميان كنشگران مختلف فعال در نظام نوآوري كشاورزي، از ديگر دلايل ضرورت توسعه يك نظام ترويج كشاورزي كثرت گرا در كشور به شمار مي روند.