آشنايي زدايي آوايي، واژگاني و نحوي در قصايد فرخي سيستاني

آشنايي زدايي مهم ترين مشخصه ي زبان ادبي است كه با توجه به ميزان استفاده از اين بسامد، مي توان ويژگي سيكي شاعر يا نويسنده را مشخص كرد. در اين مقاله «آشنايي زدايي آوايي، واژگاني و نحوي» در ديوان قصايد فرخي سيستاني براساس مطالعات فرماليستي و ميزان بهره مندي شاعر از اين فرايند، وجه غالب شعر فرخي، جهت آشنايي بيشتر باسبك شاعر به روش كتابخانه اي بررسي شده است. ضمن ارائه تعاريفي از تاريخچه پيدايش اصطلاح «آشنايي زدايي» و انواع آن، به بررسي چگونگي و ميزان استفاده فرخي از اين عوامل سيكي زبان از جمله : ابدال، تخفيف، حذف، اضافه، ادغام، اشباع، قلب و انواع هنجار گريزي واژگاني؛ همچون واژه آفريني و باستان گرايي و استفاده از كلمات كم كاربرد (اركائيك ) در كل قصايد و آشنايي زدايي نحوي در ابيات مصرع كل قصايد، ترجيعات، قطعات و رباعيات پرداخته شده است. فرخي شاعر بست توانمند باسيكي مستحكم، ساده و روان، كه به جهت تاثير گذاري بيشتر كلام از هنجار گريزي هاي ؛ آوايي، واژگاني و نحوي به زيبايي در اشعار خويش استفاده كرده است. تخفيف بيش از ديگر انواع آشنايي - زدايي آوايي در كلامش ديده مي شود و استفاده از اين فرايند از استحكام، بلاغت و رواني كلام وي نكاسته است. وي به دليل استفاده از قالب قصيده براي مدح، بيشتر به فرم و صورت توجه داشته است كه ويژگي بارز شعر دورهي خراساني است. جمله بندي هاي كلام او معمولا به شكل محاوره و نسبتا منظم و شرايط فصاحت وبلاغت را نيز رعايت كرده است.