تحليل يكي از شخصيتهاي رمان سووشون، يوسف خان

يكي از دو قهرمان اصلي و محبوب رمان سووشون، يوسف خان نام دارد. اين مالك جوان تحصيل كرده و كتاب خوان به لحاظ طول رفتار داستاني، بعد از زري و به لحاظ تأثير در تحولات رفتارهاي ديگر شخصيت ها مقدم بر همه است. چون نماينده ي قشر روشن فكر زمان خويش محسوب مي شود. او را از گونه ي تيپ بايد شمرد. اين قهرمان يكي از هنري ترين آفريده هاي داستاني بامداد داستان سرايي ايران است چون يك شخصيت داستاني سه بعدي است: اين قهرمان وقتي كه تيپ روشن فكران را نمايندگي مي كند، شباهت بسيار زيادي به جلال آل احمد، همسر نويسنده، دارد؛ وقتي كه در آيينه ي تاريخ بازتاب مي خورد، نقشي از نخست وزير دهه بيست، مصدق را به نمايش مي گذارد؛ وقتي كه تنها در عالم داستان به سر مي بريم، يكي از محبوب ترين الگوهاي آزادگي و شهامت محسوب مي شود. روش كار در اين مقاله چنين است كه داده هاي رمان را با واقعيات تاريخي تطبيق داده و به اين نتيجه رسيده ايم كه اين شخصيت تركيبي خيالي و داستاني از سيماي واقعي جلال آل احمد و محمد مصدق است.