بررسي پيوند نمادهاي حيواني و مضامين سياسي - اجتماعي در اشعار ميرزاده عشقي

در ادبيات فارسي، همچون ادبيات ساير زبان ها، شاعران و نويسندگان به دلايل بسياري از جانوران كمك گرفته اند. كه اين امر علاوه بر جذاب تر نمودن مطالب در نزد خوانندگان، فهم موضوعات را براي آنان آسان تر مي كند. در حقيقت مي توان گفت تمثيل حيواني معروف ترين نوع تمثيل است كه شاعران كمابيش در آثار خويش به گونه هاي مختلف به كار برده اند؛ در واقع امروزه هدف از به كار بردن تمثيل حيواني بيشتر جنبه اجتماعي تعليمي دارد؛ در ادبيات و داستان هاي كودكانه نيز كاربرد زيادي دارد. با پنهان كردن شخصيت انساني خود در پشت سر قالبهاي حيواني براي موعظه ، حكمت، عبرت آموزي و برجستگي جنبه هاي سمبوليك اخلاقي، راهي تازه يافتند. اشعار هر شاعر و نويسنده اي متأثر از خلق و خوي و محيط اجتماعي اوست. ما در اين مقاله به بررسي پيوند نمادهاي حيواني و مضامين سياسي اجتماعي در اشعار ميرزاده عشقي مي پردازيم كه ضمن بررسي ويژگي هاي اخلاقي و جامعه اي كه ميرزاده عشقي در آن زندگي مي كرد به بررسي بيشترين و پركاربردترين نمادهاي حيواني به كار رفته در ديوان او نيز مي پردازيم. در ديوان عشقي «شير» نماد قهرمانان «سگ» نماد دشمناني كه جرأت حمله ندارند و فقط پارس مي كنند «روباه» نماد انگليس كه شخصيتشان حيله گري و خباثت است و «خر» نيز نماد خدمتگزاران نادان و خيانتگر جامعه است.