تأملي نو در ساختار و معاني ثانوي مقوله هاي علم معاني (مطالعه موردي معاني ثانويه نهي تحذيري)

مقاله حاضر براي اولين بار براي نمونه يكي از مقوله هاي علم معاني، يعني «نهي» را مورد بحث و بررسي خود قرار داده تا از اين رهگذر معلوم شود نتايج بررسي و حتي گاهي شاهد مثال هاي بسياري از اين آثار تكراري مي باشد، به گونه اي كه پس از جمع بندي و حذف موارد تكراري به اين نتيجه ميرسيم كه اين معاني ثانوي در 16 عنوان مشترك مطرح شده اند و تنها رضانژاد با افزودن 20 عنوان ديگر به آنها توانسته است تعداد معاني ثانوي نهي را به 36 عنوان (با حذف عناوين مشابه و تكراري، 33 عنوان) افزايش دهد. اين در حالي است كه در ديد نخست مي توان با لحاظ نمودن دسته بندي موضوعي، معاني ثانوي نهي مورد اشاره اين آثار را به سه موضوع نهي ارشادي، نهي تحذيري و نهي دعايي دسته بندي كرد و سپس با دقت بيشتر و نظريه پردازي مي توان به تعداد اين عناوين و معاني افزود و در نهايت، ضمن رعايت اسلوب عنوان گذاري علمي و با مسمي به ارائه عنوان جديد و تعريف براي اين عناوين پرداخت. از اين رو در دسته بندي موضوعي مد نظر اين مقاله، 13 عنوان از عناوين مطرح شده نهي در ساير كتب بلاغي را در مقوله «نهي تحذيري» قرار داده و فقط در اين مقوله ضمن ارائه تعريف، 21 معناي مجازي براي نهي تحذيري بر شمرده ايم. از آنجا كه ذكر تمامي اين معاني و شواهد آنها در اين مقال نمي گنجد، با ذكر شواهدي از غزليات حافظ به بحث و بررسي درباره « نهي تحذيري» پرداخته ايم.