تحليل و بررسي معاني ثانوي جملات استفهامي در غزل هاي فخرالدين عراقي

زبان هنر انسان، تنها وسيله ي ارتباط نيست، بلكه با تكيه بر وجهي از ارتباط مي توان به اغراض فراتر از ظاهر دست يافت. دانش معاني با واكاوي سخن در موقعيت هاي مختلف به بررسي نقش هايي غير از انتقال پيام مي پردازد. اين شاخه سنتي از علوم ادبي كه نسبت به بيان و بديع كمتر محور پژوهش هاي ادبي قرار گرفته است، يافته هاي بسيار خوبي از جنبه ها و لايه هاي پنهان سخن را مي نماياند. در اين پژوهش بر آن شديم تا غزليات فخرالدين عراقي را كه بخش پرشور اشعار اوست و معاني و مقاصد متنوعي در پس آنها نهفته است، مورد بررسي قرار دهيم و با بررسي جملات پرسشي به روش توصيفي – تحليلي اغراضي را كه هنرمندانه مدنظر شاعر بوده است بيابيم و به پاسخ سوالات پژوهش دست يابيم. جامعه آماري پژوهش 309 غزل و حجم نمونه 169 غزل است . نتيجه نشان مي دهد كه عراقي به 35 غرض ثانويه در جملات پرسشي، توجه داشته است. پركاربردترين كاركردهاي ثانوي چملات پرسشي به اين ترتيب است: تمي و آرزو ، استفهام انكاري، منافات و استبعاد، تحسين و تعظيم، اظهار بي تابي، توبيخ و ملامت و تعجب و حيرت. كم كاربردترين آنها هم معاني ثانوي: تقاضا و كسب اجازه ، اثبات عقيده خود و بطلان عقيده مخاطب، حصر، تفخيم و كار بيهوده است. اظهار و بيان معاني متعدد به طور توأمان در يك جمله پرسشي توسط گوينده صورت گرفته است.