پديدآورندگان :
پيروان حميدرضا سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - پژوهشكده حفاظت خاك و آبخيزداري , بيات رضا سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - پژوهشكده حفاظت خاك و آبخيزداري , عرب خدري محمود سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - پژوهشكده حفاظت خاك و آبخيزداري
كليدواژه :
فرسايش پذيري , بار رسوبي , مكان يابي , پتانسيل زمين شناسي , حوضچه ذخيره آب , رسوب , پخش سيلاب
چكيده فارسي :
استان خراسان از جمله مناطقي است كه به دليل بارش كم، امكان كشت ديم زار فراهم نيست و لذا بندسار شيوه سنتي موثر در منطقه براي كشت سيلابي به حساب مي آيد. محدوده مورد مطالعه در ناحيه بيرجند در برگيرنده نقشه چهارگوش زمين شناسي بيرجند در مقياس 1:250000 مي باشد. شهر بيرجند و مراكز جمعيتي متعدد از جمله دستگرد، حاجيآباد، مراك، نوفرست، گيو، ماژان، خوسف، برمينگ، سرچاه شور و سهل آباد را در بر ميگيرد. اين مطالعه بر اساس بازديدهاي ميداني، بررسي دورسنجي و پردازش تصاوير ماهواره اي گوگل ارث، و پردازش اطلاعات پايه در محيط Arc GIS انجام شده است. پس از مشخص شدن تنوع سازندهاي زمين شناسي و تعيين درجات فرسايش پذيري و نوع بار رسوبي توليدي هر يك، نسبت به تعيين نقش كيفي و كمي آن ها براي مكان يابي مناطق مستعد اقدام شد. بر اساس پردازش تصاوير گوگل ارث منطقه مورد مطالعه، ميزان مساحت گستره بندسارهاي شناساييشده منطقه، 20111 هكتار است. وسعت مناطق دشتي و مخروط افكن هاي منطقه كه مكان مناسبي براي توسعه بندسارها مي باشند به ميزان 658222,2 هكتار
محاسبه شد كه حدود 42,07 درصد منطقه را پوشش ميدهد. با مقايسه اين ارقام چنين استنباط مي شود كه تنها 3,65 درصد از عرصه آبرفتي و دشتي در منطقه تاكنون تحت احداث و بهره برداري بندسارها قرار گرفته است. واحدهاي سنگي به لحاظ شدت فرسايش پذيري و نوع بار رسوبي توليدي، به طبقات مناسب، تاحدودي مناسب، نامناسب و خيلي نامناسب طبقهبندي شدند كه بر اساس نتايج آن مي توان دريافت كه بيش از 75 درصد سازندهاي مناطق بالادست از پتانسيل نامناسب و خيلي نامناسب برخوردارند و تنها 25 درصد نواحي باقيمانده داراي اثرات مثبت براي احداث بندسارها مي باشند. لذا بايست با در نظر گرفتن عامل زمين شناسي و تلفيق با ساير عوامل از
جمله شيب منطقه و ميزان وقوع سيلاب آبراههها نسبت به تعيين مناطق توسعه بندسارها اقدام جامع بعمل آورد.
چكيده لاتين :
Khorasan Province is one of the areas that due to low rainfall, it is not possible to cultivate farmland. Therefore, the bandsar is an effective traditional method for flood cultivation in the region. The study area in the Birjand area includes a map of the geological map of Birjand on a scale of 1: 250,000. Birjand city and numerous population centers, including Dastgerd, Hajibad, Morak, Nafar, Giv, Mazan, Khosf, Berming, Sarchah Shour and Sahl Abad. This study was conducted based on field visits, remote sensing and processing of satellite images of Google Earth, and basic information processing in the Arc GIS environment. After identifying the diversity of geological formations and determining the degrees of erosion and the type of sediment load produced by each lithology, relative to determining their quantitative and quantitative role for locating susceptible areas. Based on the processing of Google Earth images in the study area, the area covered by the detected area of the region is 24,000 hectares. The area of the plain and alluvial fan areas of the region, which is a good place to develop bandsar, is estimated at 658222.2 hectares, covering about 42.07% of the area. By comparing these figures, it is estimated that only 3.65% of alluvial fans and plain areas in the region have been under construction and utilization of the bandsar. The rocky units were classified into suitable, semi appropriate, inappropriate and very inappropriate terms due to the severity of erodibility and the type of sediment load produced. Based on the results, it can be concluded that more than 75% of the formation of the upstream areas has an inappropriate potential and only 25% of the remaining districts have a positive impact on the establishment of bandsars. Therefore, considering the factors of geology and the integration with other factors such as the slope of the area and the occurrence of flood waters, it is necessary to take comprehensive measures to determine the development areas of the bandsar
(
