استفاده از رواناب هاي سطوح سنگي در آبياري تكميلي (بر اساس مطالعات: ارتفاعات جنوبي مشهد، زشك-ابرده شهرستان شانديز و پارك قهستان قائن)

Runoff extraction from rock outcrops for supplementary irrigation (Case study: Southern Highlands of Mashhad, Zoshk-Abardeh watershed and Ghohestan Ghayen Park, Iran)

روش استحصال آب با استفاده از روانآب ها از جمله راهكارهايي است كه از عامل ريسك در كشور كاسته و از پايداري و ثبات بيشتري در عملكرد محصول در مناطق خشك و نيمه خشك برخوردار مي باشد. بارشهاي جوي به دليل عدم همزماني با نياز آبياري و يا عدم ذخيره سازي از دسترس خارج ميگردد و بعضا سبب جاري شدن سيل و ايجاد خسارت نيز ميگردد. چنانچه بخشي از بارشهاي جوي از طريق سيستم هاي سطوح آبگير باران (نظير سطوح غير قابل نفوذ شهري مثل پشت بام ها و آسفالت خيابانها و غيره) استحصال و ذخيره گردد، ميتواند بخشي از آب مورد نياز فضاي سبز شهري و براي آبياري تكميلي نهال هاي قابل كشت در منطقه را برآورده نمود. در اين مقاله سعي شده پتانسيل استفاده از رواناب هاي مناطق توده سنگي بالاي 90 درصد در منطقه زشك ابرده، پارك قهستان قاين و مناطق توده سنگي در ارتفاعات جنوبي شهر مشهد و در بخشي از طرح كمربند سبز شهري با مبناي آبياري تكميلي نهال هاي قابل كشت براي آبياري تكميلي تحليل شود. با توجه به اينكه منطقه زشك -ابرده 433 هكتار و پارك قهستان قاين 248 هكتار از مجموع اراضي توده سنگي بالاي 90 درصد از كل حوزه را پوشش مي دهند و در ارتفاعات جنوبي مشهد 321 هكتار آن را اراضي توده سنگي پوشش مي دهد. با توجه به اين ميزان اراضي توده سنگي در منطقه ارتفاعات جنوبي مشهد، زشك ابرده و پارك قهستان قاين به ترتيب 6000 866000 195920 متر مكعب آب قابل استحصال خواهد بود ضمن اين كه سبب كاهش اتكا به منابع زيرزميني حوزه مي گردد و مي تواند بخش معني داري از كمبود آب آبياري را در فصول خشك تامين نمايد. در سالهاي آينده با توجه به افزايش اهميت آب در حيات اجتماعي و اقتصادي كشور و مناطق مورد مطالعه، جمع آوري آب از سطوح سنگي توان تامين كمبود آب مورد نياز را خواهد داشت و هزينه اعمال شده در اجراي اين گونه پروژه ها از نظر اقتصادي توجيه پذير است.

The method of water extraction using fluids is one of the strategies that reduce the risk factor in the country and has more stability and stability in yield in arid and semi-arid regions. The atmospheric precipitation is out of reach due to lack of synchronization with the need for irrigation or non-storage and sometimes causes flood damage and damage. If part of the atmospheric precipitation is extracted and stored through systems of rainwater levels (such as impenetrable urban areas, such as roofs and asphalted streets, etc.), it can be part of the water needed for urban green spaces and for supplementary irrigation of seedlings Cultivated in the region. In this paper, the potential of the use of runoff from rock masses above 90% in the Zashk-e-Abedah area, Ghahestan Qayin Park and rock mass areas in the southern heights of Mashhad and in part of the urban green belt scheme with the basis of supplementary irrigation of cultivated seedlings Analyze supplementary irrigation. Considering that the Zashk-e-Abdeh area covers 433 hectares and Ghahestan Qayin Park cover 248 hectares of rocky masses over 90 percent of the total area, and covers 321 hectares of rock mass in the southern Mashhad highlands. According to the amount of rock mass in the area of southern Mashhad, Zashk-Abdeh and Ghahrestan-Qayin parks, 6000, 866000, 195920 cubic meters of water can be mined, while reducing the reliance on underground resources in the basin. Can provide a significant part of irrigation water shortage in dry seasons. In the coming years, due to the increasing importance of water in the social and economic life of the country and the studied areas, the collection of water from the rocky levels will be able to supply the required water shortage and the cost of implementing such projects is economically justifiable. Is