پديدآورندگان :
حسن فرد عليرضا دانشگاه فردوسي مشهد , نظامي احمد دانشگاه فردوسي مشهد , كافي محمد دانشگاه فردوسي مشهد , نباتي جعفر دانشگاه فردوسي مشهد
چكيده فارسي :
بهمنظور بررسي تحمل به يخ زدگي در دو توده باقلاي بروجرد و نيشابور آزمايشي بهصورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي با چهار تكرار در پژوهشكده علوم گياهي دانشگاه فردوسي مشهد اجرا شد. گياهان در گلدانهاي پلاستيكي كشت و تا مرحله چهار تا شش برگي در شرايط طبيعي نگهداري شده و سپس در معرض دماهاي يخزدگي (صفر، 4-، 8-، 12-، 16-، 20-، 24- درجه سانتيگراد) قرار گرفتند. 21 روز پس از اعمال تنش، درصد بقاء، تعداد گره، تعداد شاخه و وزن خشك گياهان مورد ارزيابي قرار گرفت. اثر دماهاي يخ زدگي بر درصد بقاء معنيدار بود و با كاهش دما از صفر به 12- درجه سانتيگراد حدود 17 درصد از بقاء گياهان كاسته شد. كاهش دما به كمتر از 12- درجه سانتي گراد منجر به خسارت شديد در گياهان شد به طوريكه در دماي 16- و 20- درجه سانتي گراد تلفات گياهي به ترتيب به حدود 97 و 100 درصد رسيد. اثر متقابل توده و دما بر وزن خشك گياه معنيدار بود. در هر دو توده باقلا كاهش دما موجب كاهش وزن خشك گياه شد. با وجود اين كاهش دما از صفر به 12- درجه سانتي گراد سبب كاهش حدود 30 درصدي وزن خشك در توده بروجرد شد، به طوريكه اين كاهش در توده نيشابور حدوداً 27 درصد بود. نتايج اين مطالعه نشان داد كه باقلا توانايي تحمل به سرما تا دماي 12- درجه سانتيگراد را در شرايط كنترل شده داشت، با وجود اين مطالعات بيشتر جهت درك مكانيزم تحمل به سرما در اين گياه ضروري مي باشد.
چكيده لاتين :
In order to evaluate freezing tolerance was carried out in two landrace faba bean Boroujerd and
Neyshabour with four replications at the at Research Center for Plant Sciences, Ferdowsi University of
Mashhad based on completely randomized in a factorial experiment. Plants grown in pots until four to
six leaves under natural conditions, and then subjected to freezing (zero, -4, -8, -12, -16, -20, -24 °C). 21 days after stress, survival percentage, number of node, number of branch and plants dry matter were
evaluated. The effect of freezing temperatures on survival percentage were significant and with
decreasing of temperature from zero to -12°C about 17 percent survival decreased. Decreasing of
temperature to less than -12°C led to severe damage in the plants so that in -16 to -20°C the plant
mortality was 97 and 100 percent respectively. Interaction between landrace and temperature on plant
dry matter were significant. In both faba bean landraces decreasing of temperature led to reduces in dry
matter. Despite this decreasing of temperature from zero to -12°C led to decrease about 30 percent dry
matter in landrace Boroujerd, So that this reduction in the landrace of Neyshabour was about 27 percent.
The results of this study showed that Faba bean ability to cold tolerance to -12°C in the controlled
conditions, despite this further studies to understand the mechanisms of cold tolerance in the plant is
necessary.