اثر ساليسيليك‌اسيد بر پاسخهاي فيزيولوژيكي و فيتوشيميايي وتيورگرس به تنش كم آبي

Effect of salicylic acid on physiological and phytochemical responses of vetiver grass to water deficit stress

گياه وتيورگرس (Chrysopogon zizanioides (L.) Roberty) به خانواده گندميان تعلق دارد. در سالهاي اخير كاربرد دارويي و استفاده از اسانس آن در صنايع آرايشي و بهداشتي افزايش يافته است. با هدف بررسي پاسخ‌هاي فيزيولوژيكي و فيتوشيميايي گياه وتيورگرس تحت تأثير كاربرد ساليسيليك‌اسيد در شرايط تنش كم‌آبي پژوهشي در گلخانه تحقيقاتي گروه علوم باغباني دانشگاه زنجان در سال 1395 اجرا شد. پس از 6 ماه از كاشت نشاي گياهان در گلدان، سه سطح آب قابل دسترس خاك (40، 70 و 100 درصد) و ساليسيليك‌اسيد (0، 1 و 2 ميلي‌مولار)، به‌صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با چهار تكرار به مدت 6 هفته اعمال گرديدند. به طور كلي تنش كم‌آبي سبب كاهش عملكرد اسانس و ميزان كاروتنوئيدهاي برگ شد در صورتيكه درصد اسانس، محتوي فلاونوئيد و كربوهيدرات برگها با كاهش ميزان آب قابل دسترس افزايش يافت. كاربرد ساليسيليك‌اسيد تمام صفات فيزيولوژيك و فيتوشيميايي گياه را بهبود بخشيد و اين اثر در تيمار 40 درصد آب قابل دسترس چشمگيرتر بود. در همه ويژگي‌هاي اندازه‌گيري شده در شرايط بدون تنش، تفاوت معني‌داري بين تيمار 1 و 2 ميلي‌مولار ساليسيليك اسيد مشاهده نشد كه نشان مي‌دهد كاربرد اين ماده در شرايط تنش كم‌آبي نتيجه بهتري در بر دارد.

Vetiver grass (Chrysopogon zizanioides L. Roberty) belongs to the family Poaceae. In recent years, medicinal and cosmetic use of Vetiver grass oil have increased. This experiment was conducted in order to investigate the phytochemical and physiological responses of vetiver grass (Chrysopogon zizanioides L. Roberty), to water deficit stress and salicylic acid application in department of horticultural sciences at the University of Zanjan in 2015. After 6 months of planting transplants into pots, three soil available water levels (40, 70 and 100%) and salicylic acid (0, 1 and 2 mili Molar) were applied in a factorial experiment based on completely randomized design with 4 replications for 6 weeks. Generally, water deficit reduced leaves essential oil yield and carotenoids content whereas, leaves essential oil percentage, flavonoids and carbohydrates content were increased by reducing the amount of available water. Salicylic acid application improved all phytochemical and physiological attributes and its effect was more pronounced in 40% available water treatment. In nonstressed condition, there was no significant difference between 1 and 2 mili Molar salicylic acid treatments in all characteristics, suggesting that application of this plant growth regulator has better result under water deficit stress condition.