بررسي انواع تلميح در غزلهاي فاضل نظري

تلميح يكي از هنرسازه‌هاي پركاربرد در حوزه صنايع بديعي است.شاعران و نويسندگان همواره كوشيده‌اند از كاركردهاي گوناگون تلميح نظير معني‌آفريني، ايجاز، القاگري و... در خلق آثار ادبي بهره يابند. در بين شاعران متأخر، فاضل نظري از جمله شاعراني است كه در سروده‌هايش تلميحات مختلفي نمود دارد. از آنجا كه هر شاعر يا نويسنده‌اي با توجه به ذهنيت، سلايق، علايق و دايرة اطلاعات خويش از انواع تلميح بهره مي‌يابد، نويسندگان برآنند تا در اين پژوهش با استفاده از شيوة استقراي تام انواع تلميح را از پنج دفتر«نظري» (گريه‌هاي امپراتور، اقليت، آن‌ها، ضد و كتاب) استخراج كرده، سپس به تحليل داده‌هاي پژوهش بپردازند و به اين پرسش‌ها پاسخ دهند كه 1. «نظري» در ساخت و پرداخت غزلهايش از چه نوع تلميحاتي استفاده كرده است؛ 2. اين تلميحات چه نقشي در جذب مخاطب داشته است. نتيجه پژوهش بيانگر آنست كه اين شاعر از پنج نوع تلميح در اشعار خويش بهره گرفته است: ديني، فولكلوريك، تاريخي، غنايي و ادبي. بيشترين گرايش «نظري» در حيطة تلميح بهره‌گيري از تلميح ديني و تلميح فولكلوريك بوده است؛ آشنا بودن اين تلميحات براي مخاطب عام و لذت هنري‌اي كه به سبب كشف اجزاي تلميح نصيب اين مخاطب مي‌شود، يكي از عوامل اقبال عامه مردم به شعرهاي فاضل نظري است.