بررسي كهن الگوي نقاب در اشعار فروغ فرخ زاد

نظريۀ كهن الگو «archetype» كه نخستين بار توسط كارل گوستاو يونگ (1875-1961) ، در روانشناسي تحليلي مطرح گرديد، به بررسي جنبه هاي ناخودآگاه جمعي در بشر مي پردازد و رفتار افراد را بر اساس آن مورد تحليل قرار مي دهد . يكي از مفاهيم مهم نظريه كارل گوستاو يونگ در روان شناسي تحليلي، «آركي تايپ» يا «كهن الگوي ناخودآگاه جمعي» است كه در ميان آن ها نقاب «persona » با مفهومي خاص، قابل تامل است. به نظر يونگ، انسان مي كوشد تا حد امكان، بهترين تظاهر و تاثير را در محيط اطرافش نشان دهد و خود را با هرچه از او انتظار مي رود، هماهنگ كند، در حالي كه بسياري از علاقه ها و احساسات خود را به درون ناخودآگاهش مي راند. يونگ اين موضوع را با عنوان نقاب، مطرح مي كند. نقاب در واقع همان نقشي است كه جامعه از فرد انتظار دارد و فرد، شخصيت اصلي خود را در پشت اين نقاب، پنهان مي سازد. فروغ فرخزاد نيز، به عنوان شاعري برجسته و متفكر، به اين مسئله نظر داشت، بدان مي انديشيد و اين امر يكي از دغدغه هاي ذهني او بود. مقاله حاضر با توجه به گستردگي مفهوم كهن الگوها، به بررسي «كهن الگوي نقاب» در سروده هاي فروغ فرخ زاد مي پردازد. در تمام طول اين پژوهش، سعي برآن بوده تا با بررسي تمامي اشعار وي ، به بازتاب، كاركرد و ساختار اين كهن الگو از طريق تحليل نمادين هريك از اشعار مورد نياز، پرداخته شود.