تأثيرمحلول پاشي هورمون سيتوكينين برميزان پرولين برگ ارقام نخود در شرايط تنش خشكي

Study of foliar application of cytokinin on leaf proline of chick pea cultivars under drought stress conditions

اين مطالعه به منظور بررسي محلول ­پاشي هورمون سيتوكينين برميزان پرولين برگ ارقام نخود در شرايط تنش خشكي اجراشد. آزمايش در سال زراعي 95-94 در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه زنجان به صورت اسپيليت پلات فاكتوريل در قالب طرح بلوك­هاي كامل تصادفي با 4 تكرار انجام شد. فاكتور اصلي اين تحقيق، آبياري در سه سطح ( آبياري كامل ، تنش آبي درمرحله گلدهي و ديم) و فاكتورهاي فرعي شامل دو رقم نخود ( ارقام آزاد و ILC482 ) و كاربرد هورمون سيتوكنين بصورت محلول ­پاشي در دو سطح ( صفر و غلظت 50 ميكرو مولار) مي­ باشد. نتايج نشان داد كه آبياري، رقم وهورمون همچنين برهم كنش آنها تأثيرمعني­داري روي ميزان پرولين برگ نخود داشت. شرايط تنش خشكي و بدون آبياري(ديم) بطور معني­داري باعث افزايش توليد پرولين شد. دو رقم نسبت به سيتوكينين عكس العمل متفاوتي نشان داده اند در رقم ILC482 احتمالا كاربرد سيتوكينين منجربه مهارتوليد پرولين شده است در حالي كه هورمون سيتوكينين در رقم آزاد باعث تحريك توليد پرولين شد. بيشترين ميزان پرولين در شرايط بدون آبياري(ديم) و تنش خشكي ودر شرايط بدون هورمون مربوط به رقم حساس به خشكي ILC482 به ترتيب با ميانگين 678.51و 585.53 مي ­باشد كه تفاوت معني­داري باهم نداشته ولي با ساير تيمارها تفاوت معني­داري نشان داد.

This study was conducted to evaluate the application of cytokinin on the proline content in leaves of chickpea cultivars under drought stress condition. The experiment was carried out in split factorial based on randomized complete block design with four replications in research farm of Zanjan university in 2015-2016. The main factor of this study was irrigation in three levels (complete irrigation, water stress in the flowering stage and dryland) and sub factors were chickpea cultivars in two levels (Azad and ILC482) and application of cytokinin in two levels (0 and 50 μM). The results showed that irrigation, cultivar, hormone and also their interactions had significant effects on the proline content of chickpea leaves. Proline content was significantly increased in the drought stress and dryland conditions. Two cultivars had shown different response to cytokinin application. Application of cytokinin in the ILC482 cultivar decreased the proline content while application of this hormone in the Azad cultivar increased the proline content. ILC482 had the most proline content without application of hormone in the dryland and drought stress conditions with averages of 678.51 and 585.53 μg.g-1 respectively and had no significant difference together but had significant differences with other treatments.