شماره ركورد كنفرانس :
3542
عنوان مقاله :
تحليل ساختار برادركشي هاي شاهنامه بر اساس نظريۀ لوي استروس
پديدآورندگان :
پيكاني پروين دانشگاه ايلام , شوهاني عليرضا دانشگاه ايلام , ذبيحي رحمان دانشگاه ايلام , جهاني محمدتقي دانشگاه ايلام
كليدواژه :
برادركشي , شاهنامه , تقابل هاي دوگانه , ساختار , استروس
عنوان كنفرانس :
سيزدهمين گردهمايي بين المللي انجمن ترويج زبان و ادب فارسي
چكيده فارسي :
برادركشي در شاهنامه و اساطير ايران از پرتكرارترين نمود هاي خويشاوندكشي است كه درون مايۀ اصلي داستان هايي چون ايرج و سلم و تور، رستم و شغاد، افراسياب و اغريرث را تشكيل مي دهد. بررسي ساختاري اين داستان ها به شيوۀ تحليلي_توصيفي و بر اساس نظريۀ لوي استروس نشان مي دهد در اين داستان ها كه طرحي از داستان زروان و فرزندانش را در خود دارند، تقابل هاي دوگانه اي چون توجه به پيوندهاي خانوادگي/ناديده گرفتن پيوند خانوادگي، پدر/پسر، برادران تني/ناتني، مشروعيت طبيعي/مشروعيت معنوي و تقابل خير/شر به چشم مي خورد. اسطوره هاي برادركشي بيانگر جدال خشكسالي و ناباوري با سرسبزي و باوري زمين هستند كه مرگ برادر خير (نمايندۀ سرسبزي باوري) و انتقام از برادر شرير (نمايندۀ خشكسالي و ناباروري) چرخۀ ادواري اين جدال را نشان مي دهد. جدالي كه نمونۀ بارز آن در اساطير، مبارزۀ ميان تيشتر فرشتۀ موكل باران و اپوش ديو خشكسالي است كه ابتدا تيشتر شكست مي خورد و سپس با كمك اهورامزدا بر ديو خشكسالي چيره مي شود. گفتني است اين اسطوره ها منطبق بر الگوي رياضي موردنظر استروس در بررسي ساختاري اسطوره ها هستند.