مكانيابي درمانگاهها با استفاده از تحليل سلسله مراتبي(AHP) در محيط GIS مطالعه موردي شهر مهاباد

رشد شهرها به عنوان يكي از پديده هاي مهم جهاني تحت تاثير عوامل محيطي، انساني، اقتصادي و سياسي روي مي دهد و ارائه خدمات به شهروندان و دسترسي آنان به امكانات شهر از اولويتهاي برنامه ريزان و مديران شهري است. براي تحقق اين امر از روشهاي گوناگون اعم از كلاسيك و نوين استفاده گشته است، كه از دهه 1970 استفاده از روشهاي كمي در مسائل مكانيابي خدمات شهري زياد شده و هر كدام از اين روشها علاوه بر معايب و مزاياي خاص خود در اين زمينه بكار مي روند. در اين تحقيق از تكنيك AHP كه مزاياي بيشتري نسبت به ديگر تكنيك هاي مكانيابي دارد، استفاده شده است. زيرا در فرايند مكانيابي سنجشي كمي، براي انتخاب فاكتورها در دسترس نبوده به همين دليل تعيين وزنها و ارزيابيها مشكل مي باشد. همين امر ما را واداشت تا از روش AHP كه تكنيكي رياضي براي مباحث چند فاكتوره بوده و به جنبه هاي كمي و كيفي بحث، كمك مي كند و به عنوان ابزاري قوي و ساده براي انتخاب وزن و كاهش دهنده اريبي وزنها بوده از آن استفاده شد. هدف از اين تحقيق بكارگيري روش AHP در مكانيابي ها و مسائل برنامه ريزي شهري و معرفي يك روش نوين به همراه سيستم هاي اطلاعات جغرافيايي و عملي كردن آن در مكانيابي درمانگاههاي شهر مهاباد، تحليل توزيع مكاني مراكز درماني در شهر مورد مطالعه و تشخيص و تبيين نقاط ضعف در استقرار كاربري هاي درماني در وضع موجود با توجه به معيارهاي تعيين شده مي باشد. براي رسيدن به اهداف فوق از روش تحقيق تركيبي AHP در محيط سيستم هاي اطلاعات جغرافيايي، نرم افزارهاي ARCGIS9 وMatlab7 و همچنين مطالعات اسنادي و كتابخانه اي استفاده شده است. نتايج اين روش نشان مي دهد كه مناطق كاملا مناسب مشاهده نگرديد، با اين وجود مناطق داراي كلاس نسبتا" مناسب در مكانهاي با تراكم جمعيت بالا و دور از كارگاهها و درمانگاه هاي موجود واقع شده اند. ضمنا" با وضعيت سازگاري اراضي نيز مطابقت خوبي را نشان مي دهد.