خدمات استاد نذيراحمد خان در حافظ‌ شناسي

نفوذ و آثار و انديشه هاي ناموران ايران در شبه قارۀ هند در طول تاريخ زياد بوده است. در ميان اين ناموران، خواجه حافظ شيرازي در هند شهرت فراواني دارد. نسخه هاي خطي زيادي از كليات، ديوان و غزليات منتخب حافظ شيرازي در كتابخانه ها و موزه هاي شبه قاره موجود است. ترجمه هاي زيادي به زبانهاي محلي منتشر گرديده، همچنين شرح ها، حواشي و فرهنگ نامه هايي ترتيب داده شده و كتابهاي مفصّلي دربارۀ احوال و آثار خواجه حافظ در شبه قارۀ هند تأليف شده است. استاد نذير احمد از محقّقين، مصحّحان و منتقدين متون ادبيات فارسي در هند است. وي مطالعات عميقي در حوزه ادبيات فارسي و نسخه شناسي داشت. مهمترين كار نذير احمد در حافظ شناسي كشف نسخۀ خطّي قديمي ديوان حافظ است كه در سال 824 هجري قمري كتابت شده بود. اين نسخه متعلق به كتابخانۀ خانوادۀ هاشمي سبزپوش در شهر گوركهپور، هند است. در اين مقاله تلاش شده است كه سهم خدمات استاد نذير احمد خان در حوزه حافظ شناسي در شبه قاره مورد بررسي قرار گيرد. در راستاي اين امر سه نسخه خطي قديمي و مهم كه توسط وي كشف و معرفي شده است مورد بحث قرار گرفته است.